WAN - Ekonomik krizin giderek derinleşmesinden dolayı çarşı-pazardan ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını  bazen de eli boş döndüklerini belirten kadınlar, “Ekonomi düzelmeyecek, beter olacak” sözleriyle gidişatın iyi olmadığına işaret etti. 

 

İktidarın tüm kaynakları savaşa aktarmasından kaynaklı Kurdistan ve Türkiye’de ekonomik kriz her geçen gün derinleşiyor. Krizi en çok hissedenler ise kadınlar. Semt pazarına çıkan kadınlar tezgahlar arasında gezinerek saatlerini harcarken en uygun fiyatı bulma peşindeler. Tezgah tezgah gezen kadınlar, haftalık ihtiyaçlarını alamazken yalnızca zaruri ihtiyaçlarını zar zor karşılamaya çalışıyor.

 

Wan’ın (Van) Rêya Armuşê (İpekyolu) ilçesine bağlı Cevdet Paşa Mahallesi’nde pazara çıkan kadınlara ekonomik krizin pazar fiyatlarına nasıl yansıdığını sorduk.

 

‘Krizin nedenini hepimiz biliyoruz’

 

Dilan Duman, tüm ihtiyaçlarını alamadığını belirterek, “Hepsini almaya gücüm yetmiyor. Pahalı sadece temel şeyleri alabilirim onları da en fazla 1-2 kilo kadar. Bu ekonomik krizin nedenini hepimiz biliyoruz. O olmasa hayatımız 4 4’lük olacak” dedi.

 

‘Kriz nasıl çözülecek onu cumhurbaşkanına sormak lazım’

 

“Fiyatlar her yerde aynı kimse ucuzluk beklemesin” diyen Fahriye Küçükyazıcı, ev kiralarının yüksek olmasına işaret ederek “Bir ev kirası 20 bin, asgari ücret alan biri nasıl oturabilecek o evde. Ben öğretmenim alabilen kesimdenim ama olmayanlar ne yapsın, olmayanlar var. Ekonomi düzelmeyecek hatta daha beter olacak. Bu kriz nasıl çözülecek onu cumhurbaşkanına sormak lazım” şeklinde konuştu.

 

‘Krizin esas sebebi yönetenlerdir’

 

İhtiyaçların hepsini alamadığının altını çizen Saliha Kaya, “Şimdi her şey pahalı ucuz bir şey kalmadı. İnsanlar da çok zalimleşmiş. Evet ekonomi kötü ama aynı ürün tezgahtan tezgaha değişiyor. Krizin esas sebebi yönetenlerdir” ifadelerini kullandı. 

 

‘Alım gücü çok azaldı hiçbir şey alamıyoruz’

 

Zahide Güzel ise fiyatların çok yüksek olmasından dolayı yarı yarıya, bazen taneyle alışveriş yaptığına değinerek, “Alım gücü çok azaldı hiçbir şey alamıyoruz.  Yanımda getirdiğim para ihtiyaçlara yetmeyecek. Haftalık değil günlük alışveriş yapabiliyoruz artık. Şimdi gidip her sebzeden yarım kilo alacağım. Eşim inşaatlarda çalışıyor kazancı yetmiyor. Bu krizin nasıl çözüleceğini artık devlet büyükleri düşünecek. Bu krizi engellemeleri zamları düşürmeleri gerekiyor. Krizin nedeni devlet büyükleridir” dedi.

 

‘Pazar fiyatları her hafta değişiyor’

 

Evinde öğlen yemeği için misafir ağırlayacak olan Hacer Koçak, yapacağı yemek için pazar alıverişine geldiğini belirtti. Pazar fiyatlarının her hafta değiştiğine dikkat çeken Hacer, “Biz yine alabilen taraftayız. Bir de alamayan durumu daha kötü olan insanlar var. Her şey çok pahalı ve çöpe giden, israf olan çok fazla malzeme var” şeklinde konuştu. 

 

Evlerine eli boş dönüyorlar

 

İsmini vermek istemeyen bir kadın ise çok sıkıntıda olduklarını ve ihtiyaçlarını dahi alamadıklarını belirterek pazara sebze almak için çıktığını ve hiçbir alamadan eli boş eve gideceğine vurgu yaptı. Önceki haftaya oranla fiyatlarda artış olduğunu dile getiren yurttaş, eşinin inşatta çalıştığını ve evde dört kişi olduklarını işaret ederek, “Ekmeğe bile zam geldi. Ekmek şu an 8 lira oldu ve biz daha da zorlanıyoruz. Biz fiyatlardan kaynaklı iki haftadır pazar alışverişi yapamıyoruz. Herkese eşit ve adaletli davranılmalı ve dayanışma içerisinde olunmalıdır” vurgusu yaptı.

 

‘Fiyatlar her geçen gün artıyor’

 

Pazara gelen ve ihtiyaçlarını alamadıklarını ifade eden Eylül Yaren Bali, fiyatların halkın alım gücüne göre düşünülmeden belirlendiğini söyledi. Öğrenci olan Eylül, eğitim için ihtiyacı olan kitapları dahi alamadıklarını işaret ederek, “Öğrenci olarak dershaneye bile gidemiyorum çünkü dershane için ayık 50 bin lira para isteniyor. Bir dershaneye gitmek öğrenciye yaklaşık 100 bin lira masraf çıkarıyor. Çünkü kitap fiyatları, dershane ücretleri çok zorluyor. Fiyatlar da her geçen gün artıyor ve fiyatlardan kaynaklı birçoğu kişi gidemiyor” dedi.

 

Zorunlu ihtiyaçlarını karşılayamıyor

 

Zorunlu ihtiyaçlarını bile büyük zorluklarla karşıladıklarını kaydeden Eylül, “Bence ekonomik krizin asıl sebebi ihtiyaçlarını daha rahat karşılayabilen insanların karşılayamayanları düşünerek tepki göstermemesi. Her şeyden önce okumak isteyen öğrenciler okuyabilir mi veya istediği bölümün stajını alabilir mi? soruları sorulmalı. Bunlar hiç düşünülmeden fiyatlar belirleniyor” şeklinde konuştu.