ÖHD: 8 binden fazla tutsağın tahliye hakkı engelleniyor 2024-11-22 18:37:01   ANKARA - İç Anadolu Bölgesi'ndeki cezaevlerinde yaşanan hak ihlalleri ve şartlı tahliyesi engellenen tutsaklara ilişkin açıklama yapan ÖHD Ankara Hapishane Komisyonu, Adalet Bakanlığı verilerine göre 8 binden fazla tutsağın şartlı tahliye hakkının engellendiğini kaydetti.    Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Ankara Hapishane Komisyonu, Türkiye cezaevlerinde yaşanan hak ihlallerine ve şartlı tahliyesi engellenen tutuklulara ilişkin, Ankara Şubesi’nde basın açıklaması gerçekleştirdi. Açıklamayı ÖHD Ankara Hapishane Komisyonu Üyesi ve Şube Eş başkanı Çiğdem Kozan yaptı.    ‘Gözlem kurulları keyfi tutum içindeler’   Değiştirilen yasalarla birlikte özelde siyasi tutsakların şartlı salıverilme haklarının engellendiğine vurgu yapan Çiğdem Kozan, “Bildiğiniz üzere 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 89. maddesi 14.04.2020 tarihinde değiştirilmiştir. Bu değişikliğin ardından Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirmesine Dair Yönetmelik 29.12.2020 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Mahpusların koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik haklarından yararlanıp yararlanmayacaklarına karar vermek üzere 2021 yılı başında uygulanmaya başlanan bu yönetmelik gereği İdare ve Gözlem Kurulları oluşturulmuştur. Eşitlik ilkesine ve ayrımcılık yasağına aykırı düzenlemeler ile birlikte oluşturulan İdare ve Gözlem Kurulları özellikle siyasi mahpusların infaz sürelerini keyfi bir şekilde uzatan bir tutum içine girmiştir. Kurullar mahpusların siyasi kimlikleri ve atılı “suç” üzerinden yaptıkları değerlendirmelerle şartlı tahliye günü gelen siyasi mahpusların şartlı tahliyelerini engellemektedirler” dedi.   ‘Siyasi tutsaklara hukuksal tecrit uygulanıyor’   Çiğdem Kozan, derneklerine gelen başvurular ve yapılan ziyaretler, araştırmalar neticesinde İç Anadolu Hapishaneleri 1 Ocak 2021 ve 11 Kasım 2024 arası Şartlı Tahliye Hakkı Engellenen tutsaklara ilişkin hazırlanan rapora değindi. Çiğdem Kozan, “Umut Hakkı’nın ve genel affın tartışıldığı bu süreçte, Türkiye hapishanelerinde 8 bin 521 mahpusun şartlı tahliye hakkı engellenmektedir. İnfazda ayrımcılığın sakıncalarını ve hukuksuzluğunu, İdare ve Gözlem Kurullarının keyfi uygulamalarını, pişmanlık dayatmasını ve Kurulların mahkeme yerine geçerek kişilerin özgürlüğünü engelleyici kararlar verdiğini ifade etmek gerekir. Bu uygulamalar ile siyasi mahpuslara hukuksal tecrit uygulandığını görmekteyiz. Ayrıca şartlı tahliye hakkı engellenenler arasında hapishanede yaşamını yitiren mahpusların da olduğunu ifade etmek isteriz. Hala pek çok hapishanede hasta olan ve şartlı tahliye hakkı engellenen mahpuslar bulunmaktadır. Bu durum hasta mahpusların sadece şartlı tahliye haklarını değil aynı zamanda yaşam haklarını da ihlal etmektedir” diye belirtti.   ‘İtaat bekliyorlar, Meclis’i göreve çağırıyoruz’   İdare ve Gözlem Kurullarının kendi kararlarına itaat eden kimseler arayışında olduklarına dikkat çeken Çiğdem Kozan, sözlerine şöyle devam etti: “Pişmanlık dayatması, aile dışında arkadaşlara mektup gönderilmesi, temizlik için yapılan sirke, fazla okunan kitap, çekilen halaylar gibi çoğunun objektif olmayan keyfi ve hukuksuz gerekçeler olduğu görülmüştür. Şartlı tahliye zamanı yaklaşan mahpuslara adeta tahliyelerinin engellenebilmesine gerekçe yaratmak için verilen disiplin cezaları da bu gerekçeler içerisinde yer almaktadır. İdarenin bu dayatmalarla, mahpuslardan beklentisinin ‘itaat eden kimseler olmaları’ olduğu da açıkça anlaşılmıştır. İdare ve gözlem kurullarının keyfi ve hukuka aykırı kararlarıyla tahliyeleri engellenen siyasi mahpuslar için yeni bir işkence sistemine dönüştürülen, mahpusların özgürlük ve yaşam haklarının ihlaline neden olan bu uygulamaların derhal sonlandırılması adına paralel bir yargılama makamına dönüşmüş olan idare ve gözlem kurullarının zaman kaybetmeksizin kaldırılması gerekmektedir.  Bu sebeple hâkim ve yargıçları hukuktan yana tutum almaya, Adalet Bakanlığı’nı cezaevlerindeki insanlık dışı uygulamalara son vermeye, eşitlik ilkesine ve ayrımcılık yasağına uygun bir şekilde suç ayrımına gitmeden ‘infazda eşitlik’ ilkesi yönünden ivedilikle bir düzenleme yapması için Meclis’i göreve çağırıyoruz.”   İç Anadolu Hapishanelerinde İdare ve Gözlem Kurulları 2021 yılından bu yana şartlı tahliye tarihi engellenen siyasi tutsaklara ilişkin hazırlanan raporda yer verilen cezaevleri şöyle:   *“Afyon 1 No’lu T Tipi Hapishanesi    *Bolvadin T Tipi Hapishanesi    *Karabük T Tipi Hapishanesi    *Eskişehir H Tipi Hapishanesi    *Sincan Kadın Kapalı Hapishanesi    *Kırşehir S Tipi Hapishanesi   *Yozgat 1 No’lu T Tipi Hapishanesi   *Yozgat 2 No’lu T Tipi Hapishanesi.”