Savaşta ailelerini yitiren çocuklar Türkiye'de tecavüze uğradı!
- 20:00 1 Aralık 2025
- Güncel
HABER MERKEZİ – Rusya-Ukrayna savaşında ailelerini kaybeden yüzlerce çocuğun Antalya’da yerleştirildikleri otel ve kurumlarda tecavüze uğradığı uluslararası raporlara yansıdı. Heyet teftişlerinde ortaya çıkan bulgulara rağmen Türkiye ve Ukrayna’daki soruşturmaların kapatılması, çocuk koruma mekanizmalarının işlevsizliğine dikkat çekiyor.
Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı işgali sonrasında, Dnipro Bölgesi'nden savaşta ebeveynlerini yitirmiş 510 çocuk, Ukraynalı iş insanı Ruslan Shostak'ın kurucusu olduğu Shostak Vakfı tarafından yürütülen "Savaşsız Çocukluk Projesi" kapsamında geçici olarak Türkiye'ye, Antalya'daki otel ve yerel çocuk koruma kurumlarına yerleştirildi. Çocuklar, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin eşi Olena Zelenska’nın görüşmeleri sonrasında Türkiye'ye getirilmişti. Çocukların Türkiye'de konaklama ve sosyal hizmetlere erişiminin, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın sorumluluğunda olduğu belirtilmişti.
Agos'tan Burcu Karakaş'ın haberine göre Mart 2024'te aralarında Ukrayna Parlamentosu İnsan Hakları Komiseri, Türkiye Kamu Denetçiliği Kurumu ve UNICEF temsilcilerinin de bulunduğu bir heyetin Antalya Beldibi'ndeki otelde yaptığı teftiş sırasında ciddi ihmal ve tecavüz bulgularına rastlandı.
Tecavüz bulgusu tespit edildi
Uluslararası araştırmacı gazetecilik ağı OCCRP'nin ulaştığı rapora göre, 11 Ukraynalı yetkilinin imzasını taşıyan belgelerde çocukların tecavüze uğradığı ve psikolojik şiddete maruz bırakıldığı kaydedildi. Raporda, iki çocuğun otel çalışanları tarafından tecavüze uğradığı ve Ukraynalı bazı refakatçilerin bu durumu bildikleri halde gerekli müdahaleyi yapmadıkları belirtildi.
Olay sonrası çocuklar Ukrayna’ya gönderildi
Tecavüze ilişkin bulguların ardından çocukların Ukrayna’ya gönderildiği, süreçte çocuklara yeterli sosyal destek sağlanmadığı ifade edildi.
Ukrayna merkezli araştırmacı gazetecilik merkezi slidstvo.info’ya konuşan bir fail ise, kurum görevlilerinin kendilerine yardım ettiğini söyledi.
Bir çocuk kayboldu
Raporda ayrıca otelde kalan çocukların farklı şekillerde ihmal edildiği, bazı eğitimcilerin sert tutumlarından şikâyet edildiği ve çocukların günlük işlere zorlandığı belirtildi. Denetimsiz koşullar nedeniyle çocuklardan birinin kısa bir süre kaybolduğu ve yapılan çalışmalar sonucunda bulunduğu kaydedildi.
Otelin acil durum ve tıbbi bakım hizmetlerine sahip olmadığı, refakatçilerin hasta çocuklara yönelik müdahaleleri uzaktan yönlendirmelerle yapmak zorunda kaldığı ifade edildi.
Yetersiz beslenme ve kötü yaşam koşulları
Barınma koşullarının yetersiz olduğu, çocukların temiz suya sürekli erişemediği, hijyen ve beslenme koşullarının birçok çocuk için ihtiyacı karşılamadığı belirtildi. Raporda yüzlerce çocuğun özel ihtiyaçları olmasına rağmen uygun bakım hizmetlerine erişemediği kaydedildi.
Vakıf yönetiminin çocukları bağış etkinliklerine dahil ettiği, çocukların bu etkinliklerde yer almaya zorlandığı ve katılım göstermeyenlerin cezalandırıldığı da raporda yer aldı.
Soruşturmalar kapatıldı
Çocuk hakları ihlallerine ilişkin Ukrayna’da yürütülen soruşturma Mayıs 2024’te açılmış, Haziran 2025’te ise delil yetersizliği gerekçesiyle kapatılmıştı. Süreçte bazı eğitimcilerin çocuklara baskı uyguladığı iddiaları rapora yansıdı.
Türkiye’de Antalya Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’nün suç duyurusuna rağmen yürütülen soruşturmada da takipsizlik kararı verildi. İtirazlar reddedildi.
Hukukçular, yaşanan ihlallerin Türkiye’nin BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerine aykırı olduğunu belirtiyor.
Proje sonlandırıldı
Heyetin ziyareti sonrasında "Savaşsız Çocukluk Projesi" Aralık 2024’te sona erdi ve çocuklar ülkelerine geri gönderildi.
Projeyi yürüten vakfın kurucusu Ruslan Shostak'a ise devlet ödülü verildi.
Olay doğrulandı ama haber hedef alındı
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM) tarafından yapılan açıklamada yaşanan olay doğrulanırken haber hedefe konuldu. Yapılan haberin algı içerikli olduğu iddia edildi.
Yapılan açıklama şöyle: "Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle ülkemize tahliye edilen çocuklar, Ukrayna makamlarının bilgi ve yönlendirmesi doğrultusunda, kendi resmî bakım personeli, öğretmenleri, koruyucu aileleri veya aile bireylerinin gözetiminde, Ukrayna makamlarının bilgisi dahilinde Ukrayna menşeili bir vakıf tarafından belirlenen otellere yerleştirilmiştir. Bu süreçte çocukların barınma, beslenme, sağlık, eğitim, hijyen ve güvenlik alanlarındaki temel ihtiyaçlarının karşılanması için ilgili kurumlarla koordinasyon kurulmuş; kendilerine psikososyal destek ve eğitim için gerekli altyapı sağlanmıştır. Çocukların günlük bakımı ve gözetimi ise Ukraynalı görevlilerce sürdürülmüştür. Bununla birlikte toplu yaşam koşullarının doğurabileceği riskler dikkate alınarak, çocukların diğer Ukraynalı çocuklar gibi Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı çocuk kuruluşlarına yerleştirilmesine yönelik teklif, Ukrayna makamlarıyla paylaşılmış ancak bu teklif kabul görmemiştir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Ukraynalı çocukların ülkelerine dönüşünü takiben, iki kız çocuğuna yönelik istismar iddialarından haberdar olmuştur. Çocukların üstün yararı ile iddiaların ağırlığını gözeterek, resmî bir bildirim veya şikâyet iletilmemiş olmasına rağmen Bakanlık tarafından derhal suç duyurusunda bulunulmuş ve adlî süreç başlatılmıştır. Haberde Türkiye’nin çocukların korunmasına ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediği yönünde oluşturulmaya çalışılan algı, gerçeği yansıtmamakta ve kamuoyunu yanıltmaya yönelik manipülatif bir dezenformasyon örneği teşkil etmektedir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Ukrayna makamlarıyla iş birliği içinde, ulusal ve uluslararası yükümlülükleri çerçevesinde, savaş mağduru tüm çocukların korunması için gerekli tüm adımları atmayı sürdürmektedir. Kamuoyunun, manipülatif içeriklere itibar etmemesi önemle rica olunur."
