Bi dermanê tebîî cinîyan derman kena 2017-11-09 17:17:48   Zeynep Turgut   WAN - Qezaya Elbaxî de maya Şerîfe bi serran o, vaşê ke Kurdîstan de zergûn benê dermanan voraznena û nêweşîyan bi dermananê xo tebîî derman kena. Şerîfe dîyar kerde sebebê peydabîyayîşê nêweşîyan, binexebitnayîşê vaşê Kurdîstanî yo û va her vaşêke dermanêke yo.   Tarîx ra heta nika Kurdîstan de cinî bi vaşan derman viraznenê û bi no hawa weşîye xo pawenê. Cinîyê kurdî hema na taybetîya xo vinî nêkerdê û sey adetêke heme warê cuyayîşî de danê dewamkerdiş. Qezaya Elbaxî de maya bi nameyê Şerîfe Mete bi 20 serrî yo bi vaşan derman viraznena û cinîyê ke taxe de cuyenê Şerîfe sey doktore vînenê. 'Nêxebitnayîşê vaşê Kurdîstanî nêweşîyan zêde keno'   Şerîfe dîyar kerde ke dermanê en dewlemend, koyê Kurdîstan de zergûn benê û wina va: "Verê ra heta nika, cinîyê kurdî her wext bi vaşê ke zozanan û koyan de zergûn bîyê weşîye xo pawêtê. Xozaya cînîyan de awankerdoxî esta. Her vaşêke koyî derman o. Labelê nika her roje dejê cîya cîya zêde bîyê û Tip de zî bi ti hawa dermanê nê dejan nîno vînayîş. 'ê de jî bi tu awayî dermanên van êşan nayê dîtin. No zî nêweşîyan zêde keno. Verê ra heta nika, mayê ma dermanan ma dir pare kerdê. Ez zî bi 20 serre yo vaşê koyan ra dermanan viraznena û ez kena mîyanê her werdî û şimitişî. Her vaş şîfa yo. Bi 20 serrî yo ez nêşina nêweşxane. Ez bi xo dermnaê xo kena û weşîya mi zî zaf baş a."   'Cinîyê ke di ganî nêbê ez înan bi dermananê xo derman kena'   Şerîfe da zanayîş ke ê cinîyê ke di ganî nêbê, bi dermananê xo înan derman kena û va ke heme cinîyê taxe bi dermananê xo derman kena û wina va: "Ez mewsîmê hamnanî de, dest bi komkerdişê vaşî kena. Dima ra zî her vilêke û vaşêke kom kena û înan wişk kena. Wexto ke nê vaşî wişk bibê, ez kena mîyanê werd û şimitişî. Taxe de wexto ke nêweşîke virazyo, yenê verê min ez bi dermananê xo înan derman kena. Mîyanê tewirê vilan de dermano en hêzîn bi vila bawijan yeno viraştiş. Gûla bawijan semedê nêweşîya şekir, tansîyon û rastkerdişê reglî zaf baş a. Tirkîya de hema vaşê Kurdîstanî nêameyê xebitnayîş. La her vaşêke Kurdîstanî derman o. Sebebê zêdebîyayîşê nêweşîyan nêxebitnayîşê dermanan o. Ma dinya de wayîrê cografyake dewlemend ê. La ma feyde na cografya ra nêgînê."