'Vera şîdet û îstîsmarî hêzê têkoşînî yê piştdayîşê cinî yo'

  • 13:46 10 Sibate 2020
  • NAROJANE
Şehrîban Abî
 
WAN - Cinîyan reaksîyonê xo yê vera sererastkerdene ‘îstîsmarê domanan de bi rayîrê zewacî efû' û zêdebîyayîşê şîdetê serê cinîyan de ramojnayî û vatî: "No serarastkerdene dir wazenê şîdet û îstîsmar zêde bikerê. Vera nê, hêzo ke têkoşîn bêkero cinî yê."
 
Goreyê Platformê Ma do Kiştişê Cinîyan Vindarnê (KCDP) yê serra 2019î de 474 jcinî ameyê qetilkerdene. Goreyê dayeyê ke ajansê ma kom kerdê zî Çeleyê 2020ine de 33 cinî ameyê qetilkerdene. Şîdetê serê cinîyan, her ke şino zêde beno û heto bîn ra hukmat, bi pakêta muhakemeyî, îstîsmarê domanan meşrû keno. Yeno pawitine ke pêameyîşê qanûno ke 'îstîsmarê domanan de, bi rayîrê zewacî efû ano' bi pakêta hukmî ya diyîn biko rojeva meclîsî. Cinîyan reaksîyon vera caardişan da.
 
'Ma eşkenê kiştişê cinîyan pîya vindarnê'
 
Komelnas Mulkîye Tekîne, dîyar kerd ke wendekara unîversîteya Dêrsîmî Gulîstan Dokuye 5ê Çele de vindîbîyayeya û vatî cinî bi asanî hetê camêrdan ra yenê qetilkerdene û vat: "Dimayê ke cinî yenê kiştene, vanê întîxar kerdê. Gumanbar zî ceza nêgînê. Vera nê hêzê têkoşînî piştdayîşê cinîyan yo. Cinî hetê camêrdan ra her tewir rastê her tewir şîdetî yenê. No zî keye ra dest pêkeno. Bi piştdayîşê cinîyan dir vera şîdet û kiştişê cinîyan bêro girewtene."
 
'Bi destê dewlete yeno kerdene'
  
Rabîa Bayraktare zî da zanayene ke pêameyê qanûno ke hukmat teşrîna peyêne 2016 de ardib rojeve, nika reyna kerdo rojeve. Rabîaye reaksîyon vera rewşe da û vat: "Tena kiştişê cinîyan ney, îstîsmarkerdişê domanan zî seba nê pêameyne bi ca yeno. Cinîyê ke yenê qetilkerdene bi taybet cinîyê vera zîhnîyetê serdet yê camêrdan sere wedarnenê yê. Cinîyê ke vanê, ê zî însan ê, şexs ê, rastê her tewir şîdetî yenê. Na rewşêka nîna qebulkerdene ya. Seba nê têkoşîn xeylêk girîng o."