'Îqtîdaro sîyasî hewl dano ke bi zuran bixapêno

  • 09:31 25 Nîsane 2020
  • NAROJANE
Melîke Aydin
 
ANTALYA - Berpirsîyara Huqûqî ya Herêma Akdenîzî ya Komeleya Ewil ê Cinî û Domanan, avûkat Kubra Turane, bale ante serê xetereyê ke do paketa hukmî rayîr abikero û va: "Heqê  dewlete çin o ke kesê ke şîdet kerdê, înan efû bikero. Îqtîdar hewl dano ke bi zuran bixapîno."
 
Paketa hukmî ameye qebulkerdene la hema zî munaqeşeyî dewam kenê. Dimayê ke gumanbarê şîdetî zîndanan ra vejîyayî, hedîseyê şîdetî newe ra vejîyayî orte. Rêxistinê cinîyan reaksîyonê xo vera veradayene gumanbarê şîdetî danê û kampanya û parekerdişan kenê.
 
Berpirsîyara Huqûqî ya Herêma Akdenîzî ya Komeleya Ewil ê Cinî û Domanan, avûkat Kubra Turane zî bale ante serê xetereyê ke do paketa hukmî rayîr akero.
 
'Efû seba gumanbaranê tecawizî ame kerdene'
 
Kubra dîyar kerde semedê gumanbaranê sucê cinsî, ‘efûyê nimte’ ameyo kerdene. Kubra wina va: "Semedê vîrusê korona pêameyeyê qanûnî verê ke bêro munaqeşekerdeneî bi qanûn. Wexto ke merdim etud keno; verê 1ê Nîsana 2020î û dimayê nê derheqê sucê ameyê kerden de cîyabîyayîş ameyê kerdene, bêtêduştîya esas o girîng zî seke 18ê Nîsana 2014ine ameyo dîyarkerdene. No tarîx rayaumumî de seke vurnayîşê qanûno xesênayene yeno zanayene yo. Bi nê vurnayîşan, semedê sucê îstîsmarê cinsî, rewşa înfazî de ceza goreyê çarine ra hîrê rakewtiş ameyo sererastkerdene. Nika pêameyîşo ke ameyo qebulkerdene de sucê ke ma rêze kerdê de rewşa înfazî de çarine ra hîrê pêşnîyar keno û tîya de zî vurnayîş nêano. Yanî ma eşkenê vajê ke bi nê qanûnî seba tecawizkaran efûyê nimte ardî."
 
'Heqê dewlete yê efûkerdişê kesê ke şîdet kerdê de rê çin o'
 
Kubra dewam de da zanayene ke Qanûnê Cezaya Tirkan (TCK) de, sucê taybet ê vera cinîyan de bi ca ameyo de çin o û goreyê formê caardişê gumanbarê cinî qetil kerdê ceza gênê. Kubra wina dewam kerd: "Ka kesê ke zirar dayê cinî û domanan yenê tahlîyekerdene. Dewlete eşkena sucê hemberê xo efû bikera la heqê dewlete çin o kesê ke şîdet hemverê kesan de kerdê efû bikera. Heqêkêko înan winasî çin o."
 
'Hewl danê bixapênê'
 
Kubra dîyar kerde ke îqtîdar wazeno ke bi zuran hewl dano bixapêno û wina va: "Qanûno ke meclîs de ameyo derbazkerdene de sucê cinsî teber de nêameyo veradayene. Îqtîdaro sîyasî bi zuran hewl dano ke şarî bixapêno. Bêtêduştî her ca de kenê û bi nê qanûnî de zî vejîya meydan. Nameyê ci kerdî qanûnê înfazî û esas de qanûnê efûyê nimte kerdî û zîndanan kerdî veng. La no çareserî nîyo."