Zeynep Durgut

 

AMED - Hemsereka MED TUHAD-FEDî Elîf Harane dîyar kerde ke polîtîkayê hukmat yê vera hepsîyanê sîyasîyan bêhuqûqî yê û nê prosesî de tewr zêde hepsîyê nêweşî tehluke dir rîbirî yê.

 

Vîrûsê Koronayî ke ewil şaristanê Wuhanî yê Çînî de ame tespîtkerdene, roj bi roje vila beno. Tirkîya de zî her ke şono hûmara merdeyan û kesê ke bi vîrus kewenê ver bi hezaran şonê. Seba tehlukeyê vîrusî ke vila beno, xeylêk welatan de berê zîndanan akerdî û hepsî serbest veradayî. Tirkîya de zî seke tedbîr, qanûnê înfazî ame amadekerdene û parlamento ra ame derbazkerdene. La na pakete de seba hepsîyê sîyasî tu çîyêk nêame kerdene û pakete de ca înan rê nêame dayene. Nika zîndananê Tirkîya de bi hezaran hepsîyê nêweşî estê û înan ra xeylêk ci rewşa înan giran a. Seba veradayîşê hepsîyê nêweşan tu hewldayîşê dewlete çin o. Derheqê rewşa hepsîyanê nêweşan de Hemsereka Federasyonê Komeleya Huqûqî û Piştdayîşê Keyeyanê Hepsîyan û Hikumwerdoxan ê MED (MED TUHAD-FED) Elîf Harane qisey kerde.

 

‘Semîre Dîrekçî 23 serrî yo hepsî ya û roqelayê ci teber de yê’

 

Elîfe dîyar kerd ke bi serran o binê şert û mercê tewr giran de hepsîyê nêweşî têkoşîn danê û wina va: “Zîndanê Amedî de mumkin nîyo ke şert û mercê bîyaye de merdim hûmara hepsîyan bizano. Kesê ke demêko derg tepişte mendê û hepsîyê nêweşî estê. Nimûne Semîre Dîrekçîya ke 23 serrî yo Zîndanî Cinîyan ê Amedî de tepişte ya, çend mengî grevê vêşanî de mende û nîna dermankerdene. Semedo ke roqelayê ci çalakbîyayîşê xo vindî kerdê, nika roqelayê ci teber de yê. Mehmet Emîn Ozkanî bi serran o zîndan de yo û raporê ci ke nêeşkeno zîndan de bimano esto. Her çiqas raporê ci esto zî serbest nîno veradayene. Eynî wextî de seba veradeyene Mehmetî, keye û avûkatan muracat zî kerd û no muracat zî ame redkerdene. Nêzdîbîyayîşê vera hepsîyanê nêweşan, ne merdimayî û ne zî huqûqî yo.”

 

‘Hukmat polîtîkayê dişminayî dano meşnayene’

 

Elîfe dewamê qalîkerdişê xo de arde ziwan ke hewceyo ke hepsîyê nêweşî lezabez bêrê veradayene û va: “Her çiqas raporê ke nêeşkenê zîndanan de bimanê bibê zî bi metodêko cîya yenê astengkerdene. Eke bi merdimayî nêzdîyê raporan bibê do bivînê ke merdimê nêweşî nêeşkenê ê şert û mercan de biciwîyê. Semedo ke nimûneyê ci zîndanê Şakran û Bucayî de yeno vînayene. Ganî zîndanî bêrê vengkerdene. Nêveradayîşê hepsîyanê sîyasîyan do vernîya alozî abikero. No qanûn de ame vînayene ke dewlete kesê ke sey ci nêfikrîyenê dişminê xo vînena û polîtîkayê xo zî binhawayêko dişminî meşnena. Însanî seba fikr û fehmê xo zîndanan de yenê tepiştene. Madeyê qanûnî 10ine de têduştî esto û vano ke ganî dîn, ziwan, fikr zî yewbînan ra cîya nêrê girewtene. No qanûnî newe dir AKP û MHPyî qanûn çin hesibna.”

 

‘64 sazgehê ma kampanya dayî destpêkerdene’

 

Elîfe da zanayene ke nê prosesî de tewr zêde hepsî tehluke de yê û va: “Dimayê ke Rêxistinê Weşîye ya Dinya vîrus seke pandemî neql kerd, bêşik destpêk de her kes hepsîyan fikrîya. Semedo ke şert û mercê zîndanî de pawitişê vîrusî mumkin nîyo. Ma seke MED TUHAD-FEDî waştişnameyêk wezaretê dade rê eşrawit. Reyna, keyeyan muracatê Wezaretê Dade kerdî. Peynî de ma 64 sazgehan dir kampanya da destpêkerdene. Na kampanya hem zere û hem teberê welatî de bîya vengê hepsîyan. La hukmatî xo ker kerd û hepsîyê sîyasî terkê qedere xo ameyî kerdene. La seke her prosesan nê prosesî de zî ma do bibê vengê hepsîyan.”

 

‘Têkoşînê ma yê demokratîk do dewam bikero’

 

Elîfe tewr peyîn wina va: “Ma seke sazgehî, nê prosesî de zî keyeyan dir reyna têkilî de yê. Îhlalkerdişê heqê hepsîyan, pêvînayîşê ke keyeyî bi domananê xo dir kenê ma rê neql kenê û ma zî nê kenê rapor û her hewte rayapêroyî dir pare kenê. Ma do têkilîyê xo bi keyeyan dir zêde bikerê. Têkoşînê ma yê demokratîk do dewam bikero. Hewceyo ke hukmat nê qanûnî de game peyser bierzo û bi lez hepsîyanê sîyasîyan serbest vera bido.”