Buşra Turan

 

WAN - Zahîde Çalişir bi rijnayîş û veşnayîşê dewan dir dewa Narî ra koçî Wanî kerd. Zahîde Çalişir zehmetî û tengasîyê cuye û têkoşînê debare wina qal kerd: “Dewa ma rijîya. Dima ra ma derbasê awanîyan bîyî. Ma 21 serrî tîya de ciwîyayî, nika nê zî rijîyenê.”

 

Kurdistanî de serra 1990an de semedê pêrodayîşê ke ameyî ciwîyayîş bi hezaran dewî hetê leşkeran ra ameyî vengkerdiş û veşnayîş. Yew cayo ke pêrodayîşî tîya de zaf ameyî ciwîyayîş, taxa Şaxî ya Wanî bî. Hetê leşkeran ra hewl ame dayîş ke dewê Beregûnd, Koran, Bêzans, Nar, Bilîsavar, Martans, Xaçans, Nikus, Şîmcal, Mendaşk, Êzdînan û Batkanî bêrê vengkerdiş. La dewijî pêwa zordarîyan ra dewê xo ra nêvejîyayî û serekwezîrê wextî Bulent Ecevît vera nê projeya “Koykentî” dest pêkerd. Na çarçewa de semedê 12 dewanê mintiqaya Êzdînanî serra 1990ine de 380 awanî ameyî viraştiş. Serra 1998ine de zî dewijî nê awanîyan de ameyî bicakerdiş. 24 serrî dima ra dewijî nika semedê ke keyeyê înan açaryayî wêranî, mecbûr manenê koç bikerê.

 

‘Projeya “Koykentî”’

 

Yew dewa ke serra 1998ine de çarçeweya projeya “Koykentî” de ameye waştiş ke bêro vengkerdiş, dewa Narî ya. Zahîde Çalişir va ke bi serran verî mecbûr mendê dewa xo ra vejîyê. Zahîde Çalişir derheqê zehmetî û tengasîyê cuye û têkoşînê ke kenê de qisey kerd.

 

‘Rijîyayîşê deweyêk ra yê ke mend’

 

Zahîde Çalişir va ke dewa înan zaf weş bî û wina dewam kerd: “Nameyê dewa ma Nar bî. Ameye rijîyayîş. Heywanê ma estbîyî. Ma derbasê awanîyan bî. 21 serrî ma tîya de mendî. La awanîyê ma rijîyayî. Awa ma çinbî. Mekteb çinbî. Tutî nêeşkayîne şirê mekteb. Heywanê ma zaf bîyî. Ma êm teber ra girewtêne. Semedo ke ma nêeşkayî debara xo bikerê, ma ameyî Wan.”

 

‘Wexto ke ma şinê dewa xo, çîyêk ma bikerê çin o’

 

Zahîde Çalişir qediyayîşê qiseyê xo de nê çî vatî: “Wexto ke ma şinê dewa xo, çîyêk ma bikerê çin o. Verî weş bî, nika çîyêk nêmend. Zergûnayî nêmenda. Ma nêeşkenê pes biçernê. Zozanê ma verî weş bî. Ma hîrê aşmî tîya de mendêne, la êdî sey verî nîyo. Ma zaf dej û zehmetî ant.”