Çalakiyên li dijî xespa îradeyê dewam dikin

  • 23:20 10 Hezîran 2024
  • Rojane
NAVENDA NÛÇEYAN - Çalakiyên li dijî xespa îradeyê ya li Colemêrgê dewam dikin. Di çalakiyan de peyama xwedîderketina li îradeya xwe hat dayin.
 
Di 3'yê Hezîranê de hevşaredarê Colemêrgê Mehmet Siddik Akiş hat binçavkirin û qeyûman tayini şaredariya Colemêrgê hat kirin. 19 sal û 6 meh cezayê hepsê li Mehmet Siddik Akiş hat birin. Çalakiyên li dijî xespa îradeyê ya li Colemêrgê dewam dikin. Di çalakiyan de peyama xwedîderketina li îradeya xwe hat dayin.
 
Ji aliyê Hêzên Ked Aştî û Demokrastiyê li Meydana Şişhane ya Beyogluya Stenbolê nobeta edaletê di roja sisiyan de dewam kir.
 
Di nobetê de daxuyanî ji aliyê berdevka herêmê ya DEM Partiyê Gizem Kuzuk ve hat xwendin. Di daxuyaniyê de hat gotin Mehmet Siddik Akiş îradeya gel e.
 
Daxuyanî bi dirûşm û çepikan bi dawî bû.  
 
Hatay
 
Li navçeya Îskenderûna Hatayê li Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) civîna çapemeniyê hat lidarxistin. Di civîna ku gelek parêzvanên mafên mirovan lê amade bûn de, Hevserokê Şaxê Coşkun Selçuk daxuyanî da û xwest îradeya gel a ji bo aştiya civakî were rêzgirtin. Coşkun xîtabî hikûmetê kir û wiha got: “Em bang li hêzên siyasî dikin ku di vê pêvajoya krîtîk de ji bo avakirina pêşerojeke demokratîk û aştiyane bi berpirsyarî tevbigerin,  û vegere rewşa demokratik û nirxên hiqûqî yên gerdûnî ava bikin." Êdî dema me ya windakirinê nemaye."
 
Enqere
 
Hêzên Ked û Demokrasiyê yên Enqereyê daxuyaniyeke çapemeniyê û çalakiya rûniştinê li dar xist. Dema ku rêxistinên girseyî yên demokratîk beşdarî daxuyaniyê bûn pankarta bi nivîsa "Şaredarî yên me ne, em destûrê nadin desteserkirinê" hat vekirin. Dema daxuyanî li Kolana Sakaryayê dihat dayîn, timî dirûşmên "Jin jiyan azadî" hatin berzkirin.
 
Di daxuyaniyê de Rêveberê Parêzgeha Enqerê yê Partiya DEM’ê Mûrat Pandemîk destnîşan kir ku ev desteserkirina îradeyê tenê bi mafê dengdanê û hilbijartinê yê Kurdan re sînordar nîne û destnîşan kir ku îradeya hemû gelan, gelên din û bindestan her tim tê desteserkirin.
 
Heta ku em li vir hebin, em ê li dijî qeyranên ku we afirandine, jiyana hevpar a wekhev, azad û aştiyane biparêzin. Em bangawaziya ku bi rojan e dikin dubare dikin, em bang li her kesî dikin ku xwedî li demokrasî, aştî û jiyanê derkevin û li ber çavên gelê Colemêrgê careke din diyar dikin ku hûn ê nikaribin îradeya gel desteser bikin."
 
Îzmir
 
"Nobeda Edaletê" ya ku li Îzmîrê li dijî qeyûmê tayînî şaredariya Colomergê hat kirin ji aliyê partî û saziyan ve hatibû destpêkirin di roja xwe ya 5'emîn de dewam kir. Şaredarî yên me ne. Hûn nikarin desteser bikin. Pankarta “Em li dijî qeyûman nobetê digirin” hate vekirin. Di çalakiyê de dirûşmên "Bijî berxwedana Colemêrg" û "Em ê bi berxwedanê bi ser bikevin" hatin berzkirin û pankartên "Wê îradeya gel bi ser bikeve" û "Em emniyetê qebûl nakin" hatin hilgirtin. Di çalakiyê de gelek welatî, Komeleya Hiqûqnasên Azadîxwaz (OHD) û Komeleya Elewiyan a Îzmîr-Dêrsimê jî beşdarî çalakiyê bûn.
 
Hevseroka Partiya Kedê (EMEP) ya Îzmîrê Elîf Çuhader di çalakiyê de axivî û diyar kir ku polîtîkaya qeyûman ne tenê ya Kurdan, her wiha ji bo çîna karker û kedkaran weke amûreke rawestandina daxwazên mafên demokratîk ên Kurdan e. Elîf got, "Di rewşeke siyasî ya bi vî rengî de, heta ku demokrasî û hêzên gel ên ku duh înîsiyatîfa qeymeqamtiya Wanê têk birin, li dijî tayînkirina qeyûman bertekên tund dernekeve, ne destkeftiyên demokratîk ên li welat dikare bê parastin û ne jî êrîşên piralî yên hikûmetê nikarin bên pûçkirin."
 
'Pêdiviya me bi aştî, dostanî û hevgirtinê heye'
 
Hevserokê Komeleya Elewiyên Îzmîr-Dêrsimê Hasan Huseyîn Kiliç diyar kir ku li welat yek ol, yek ziman û yek netewe heye û wiha got: "Ev perspektîfa cinsiyet îro bi tayînkirina qeyûman xwe nîşan da. Pêdiviya me bi aştî, dostanî û hevgirtinê heye. "Em ji bo van hewcedariyên li vir in û em ê li vir bin."
 
‘Bijî berxwedana Colemergê’
 
Hevseroka OHD’ê Şukran Ozturk diyar kir ku ger ew li hemberî qeymeqamê Colemêrgê bê deng bimîne dê hikûmet li bajarên cuda heman pirsgirêkan derxe û got: “Em vê yekê qebûl nakin. Ev pêkanîn ti bingeheke qanûnî nîne. Çawa ku em di her qadê de li kêleka Partiya DEM’ê ne, îro jî em ê li vê qadê bin. "Bijî berxwedana Colemergê."
 
Daxuyanî piştî çalakiya rûniştinê bi dirûşmeyan bi dawî bû.
 
Edene
 
Çalakiya ku ji aliyê partiyên siyasî û rêxistinên sivîl ên li bajêr ve bi pêşengiya Rêxistina Edeneyê ya Partiya DEM’ê bi dirûşmeya “Em li hemberî emniyetê nobetê digirin” li bajêr tevî desteserkirina îradeya gel dewam dike. Girseya ku li qada lîstika zarokan a li Taxa Gulbahçe ya Navçeya Seyhanê kom bû pankarta "Şaredarî ya me ye, em ê destûrê nedin desteserkirinê" hilgirtin û timî dirûşmên "DEM wê were, dem wê were û çete wê hesab bidin gel", "Her der Colemêrg her der berxwedan e" bê navber dirûşmeyên "Bi berxwedanê em ê bi ser bikevin" û "Li dijî emniyetê mil bi mil" berz kirin. Çalakî tevî astengiya polîsan jî dewam kir.
 
Banga piştgirîyê
 
Hevserokê Giştî yê DEM'ê yê Edeneyê Seyfettîn Aydemîr, helwesta polîsan a di çalakiya rûniştinê ya di dema dorpêça polîsan de pêk hat rexne kir û destnîşan kir ku ew desteserkirina îradeya gel protesto dikin û çalakiya wan mafê wan ê herî rewa ye. Seyfettîn, diyar kir ku heta hikûmet dest ji vê pêkanînê berde ew ê li qadan bin û têbikoşin û got ku ew ê sibê di heman saetê de li vê parkê bin û nobeda xwe bidomînin û bang li hemû gel kir ku piştgiriyê bidin çalakiya wan.
 
Mugla
 
Rêxistina bajarê Muglayê ya DEM Partiyê li Qada Şaredariyê daxuyaniyek da çapemeniyê. Di daxuyaniyê de pankartên "Şaredarî yên me ne, em destûrê nadin desteserkirinê" û "Jin li dijî qeyûman in" hatin vekirin û dirûşma "Li dijî faşîzmê mil bi mil" hatin qîrîn. Parlamentera DEM’ê Burcu Gul Çubuk, Berdevka Meclîsa Jinan a DEM’ê Halîde Turkoglu û Hêzên Ked û Demokrasiyê ya Bodrumê jî beşdarî daxuyaniyê bûn.
 
'Divê em li her derê Colemêrgê dengê xwe bidin bihistin'
 
Parlamentera Partiya DEM'ê Burcu Gul Çubuk di daxuyaniyê de destnîşan kir ku hikûmet wekî îradeya gel tevnagere. Burcugul da zanîn ku ew hewl didin bi îradeya kesên ku li dijî faşîzmê çokan danînin tev bigerin û got, "Li her derê li dijî desthilatdariya ku xwe bi şer ava dike, mafê gelê Kurd ê dengdayîn û hilbijartinê li her derê tê parastin. Li dijî derbeya walî, parastin a mafê pêşerojê yê gelên Tirkiyeyê ye." Berdevka Meclisa Jinan a DEM Partiyê Halîde Turkoglu jî got, "Em ê şaredariya xwe ya Colemêrgê ku cara sêyemîn e qeyûm tayînî wê hatiye kirin, ji nû ve bigrin. Li dijî desteserkirina îradeyê dema mezinkirina têkoşîn, hevgirtin û yekîtiyê ye. Ger em bixwazin ji bo demokrasiya vî welatî gavekê biavêjin, divê em li her derê dengê Colemêrgê bidin bihîstin."
 
Nûnerên partî û dezgehên siyasî yên bajêr jî daxuyanî dan û piştî nîv saetê çalakiya rûniştinê bi dawî bû.
 
Hêzên Ked û Demokrasiyê ya Muglayê jî li Qada Bêsînor a Menteşe li dijî qeyûmê daxuyanî da çapemeniyê. Gelek kes tevlî daxuyaniyê bûn pankarta "Em rê nadin qeyûman. Derbe li vîna gelê Colemêrgê nayê xistin".
 
Erzirom
 
Çalakiya li ber şaredariya navçeyên Erzirom Tatos (Tekman), Qereyazî (Karayazî) û Qereçoban berdewam dike. Hevşaredar, rêxistinên navçeyan ên DEM Partiyê, endamên meclîsa şaredariyê û welatî beşdarî çalakiyê bûn. Li şaredariyên ku çalakî lê hat lidarxistin pankarta "Şaredarî yên me ne, em ê destûrê nedin desteserkirinê" hat daliqandin.
 
Li aliyê din di çalakiya Şaredariya Qereyaziyê de welatiyan gotin, "Colemêrg ne tenê ye", "Dest nede vîna min", “Bijî têkoşîna me ya bi rûmet”.
 
Amed
 
Parêzerên endamên OHD'ê çûn serdana çalakiya nobedê ya li ber Şaredariya Bajarê Mezin a Amedê. Ber bi dema nobetê ve welatî hatin ber şaredariyê û cihê xwe girtin. Kesê naskirî yê bajêr Sakızcı Memo jî beşdarî nobeda li dijî qeyûm bû. Sakızcı Memo, anî ziman ku bi kesên nobedê re dest bi berxwedanê kirin. Çalakiya nobedê bi govendê dewam dike.
 
Li navçeya Sûrê pankarta "Şaredarî yên me ne, em destûrê nadin desteserkirinê" li avahiya şaredariyê hat daliqandin û pankarta "Rê ji qeyûman re nîne", "Vîna me rûmeta me ye", "Her der Colemêrg e", "Her der berxwedan e" hatin daliqandin. Balkêş bû ku hin malbat tevî zarokên xwe nobet girtin. Girse bi tilîlî û çepikan çalakiya xwe didomîne.
 
Peyas
 
Welatiyên li ber şaredariya Peyasê hatin cem hev dest bi nobetê kirin. Li avahiya şaredariyê pankarta bi kurdî û tirkî ya "Şaredarî yên me ne, em destûrê nadin desteserkirinê" hat daliqandin. Gelek welatiyan piştgirî dan çalakiya ku jin û ciwan bi awayekî xurt tevlî bûn.
 
Li Bajarê Nû, Rezan, Xana Axpar, Hênê, Pîran, Pasûr, Licê, Karaz, Bismil, Farqîn û Erxenî, welatî li ber şaredariyan nobeda xwe didomînin.
 
Sêrt
 
Çalakiya nobedê ya ku li ber Şaredariya Sêrtê dest pê kir, tevî şert û mercên hewayê jî di roja xwe ya 7'emîn de dewam dike. Hevşaredarên Sêrtê Sofya Alagaş, Mehmet Kaysî, endamên meclîsê, Wekîla DEM Partiyê Sabahat Erdogan Saritaş, Rêxistinên DBP û DEM'ê yên bajar û navçeyan, TJA, Dayikên Aştiyê û gelek kes piştgirî dan çalakiyê û gotin, "Şaredarî yên me ne". Pankarta bi sernavê "Em ê destûrê nedin dagirkeriyê" hat vekirin. Çalakiya nobetê bi çepik, tilîlî, dirûşme û govendê dewam kir.
 
Çalakiya nobetê bi çepik, tilîlî û dirûşmeyan li şaredariyên Misirc ên Sêrt û Baykan ên Hawêlê berdewam kir.
 
Êlih
 
Çalakî û nobeda ku li ber Şaredariya Êlihê dest pê kir di roja 7'an de berdewam dike. Rêveberên DEM Partî û DBP'ê yên bajar û navçeyan, TJA û nûnerên saziyên sivîl ên bajêr jî beşdarî çalakiyê bûn. Di çalakiyê de bê navber dirûşmeyên "Zext nikarin me bişkînin", hatin berzkirin û stran hatin gotin.
 
Dêrsim
 
Çalakiya nobedê ya li Dêrsimê di roja xwe ya 7’an de berdewam kir. Hevşaredarê Dêrsimê Cevdet Konak, nûnerên partiyên siyasî û saziyên sivîl ên Dêrsimê û gelek welatî beşdarî nobedê bûn. Di nobedê de pêşangeha wêneyan a der barê wesayetê de hat vekirin û muzîkjenên Dêrsimê jî piştgirî dan çalakiyê û stranên gelêrî gotin.
 
Hevserokê DEM Partiyê yê bajarê Dêrsimê Ozcan Gûrtaş jî got, “Hikûmet biryara xwe ya derqanûnî didomîne. Em desteserkirina îradeyê qebûl nakin. “Ji bo ku gendelî, dizî û talana 8 salan eşkere nebe, qeyûm li şaredariyên me tên tayînkirin. Hevşaredarê Dêrsimê Cevdet Konak destnîşan kir ku li hemû şaredariyên ku qeyûm tayin dikin, gendelî, talan û dizî heye û wiha got: “Bi qeyûman re ziman, çand û dîroka me hat desteserkirin. Her kesên li dijî faşîzmê têdikoşin wê di 13’ê Hezîranê de li Colemêrgê bên cem hev. "Ew dengê xurt ê li Colemêrgê dê li dijî zilmê li vî welatî aştiyê ava bike."
 
Çewlik
 
Rêxistina bajarê Çewlîgê ya Partiya DEM Partiyê li ber avahiya bajar çalakiya rûniştinê pêk anî. DBP û gelek welatî beşdarî çalakiyê bûn. Kesên ku beşdarî çalakiyê bûn pankartên "Ji qeyûman re na, emniyet desteserkirina îradeyê ye" li gel çepik û qîrîna dirûşmên "Em ê bi berxwedanê bi ser bikevin" û "Em ê bi ser bikevin" hatin berzkirin.
 
Mêrdîn
 
Li Mêrdînê li Qoser, Dêrik, Şemrex, Nisêbîn, Kerboran û Artukluyê li dijî qeyûman çalakî hatin lidarxistin. Di çalakiya nobetê de timî dirûşmên "Bijî berxwedana Colemergê" û "Li dijî faşîzmê mil bi mil" hatin berzkirin.
 
Şirnex
 
Çalakiya nobedê ya ku li ber şaredariya navçeya Cizîrê ya Şirnexê dest pê kir, di roja xwe ya 7’an de bi konserên piştgiriyê yên hunermendên ciwan berdewam kir. Ciwanên muzîkê bi gerandina govendê piştgirî dan nobedê. Rêxistinên Partiya DEM Partiyê yên parêzgeh û navçeyan, Dayikên Aştiyê, malbatên girtiyên siyasî û gelek kes tevlî nobetê bûn.
 
Çalakiya nobedê ya li ber şaredariya Hezex û Silopiyayê didome.
 
Mêrsin
 
Çalakiya nobedê ya li ber Şaredariya Akdenîzê di roja 7'an de ye. Nûnerên gelek partî, sendîka û rêxistinên sivîl û gelek welatî beşdarî nobedê bûn. Di çalakiyê de pankarta "Derbe li demokrasiyê ye" hate vekirin û dirûşmên "Bijî berxwedana Colemêrgê" û "Bijî berxwedana zindanan" hatin berzkirin.
 
Parlamenterê Partiya DEM Partiyê yê Îzmîrê Îbrahîm Akin diyar kir ku heta îradeya gelê Colemêrgê paşve vegerînin dê têkoşînê bidomînin. Îbrahîm got, “Em amadekariya mitingek mezin a 13’ê mehê li Colemêrgê dikin. "Em dixwazin, em hêvî dikin ku ev sîstema hovane di zûtirîn demê de dev ji xirabiya xwe berde û mafên hemû welatiyan bi taybetî gelê Kurd û mafê wan yê dengdanê û hilbijartinê bê vegerandin."
 
'Tiştê ku divê em bikin berxwedan e'
 
Piştre Hevşaredarê berê yê Şaredariya Akdenîzê û Hevserokê Komîsyona Gelan û Baweriyan a DEM Partiyê Yuksel Mutlu axivî û diyar kir ku bêyî têkoşînê tu destkeftî nayê bidestxistin. Yuksel axaftina xwe wiha domand: “Tişta ku divê em bikin berxwedan û têkoşîn e. Tê wateya rêxistinkirina berxwedanê. Ev desteserkirina îradeyê ye. Ger berxwedana Wanê bibe mînak, divê berxwedana Colemêrgê jî bibe mînak. Em ji vir bang li rayedaran dikin; Divê kes îradeya vî gelî paşguh neke. Ev biryareke siyasî ye û biryara desteserkirina vîna Kurdan e. Em li dijî vê yekê ne."