Nazlican Nujîn Yildiz

 

ÎZMÎR – Cinîyan derheqê hêrişê Îsraîlî yê vera Fîlîstînî de ercnayîş kerdî û vatî ke şer de tewr zêde cinî û tutî zirar vînenê. Cinîyan vat ke ganî têkilîya bazirganî ya mabenê Tirkîya û Îsraîlî bêra birnayîş. 

 

Baskê leşkerî yê Hamasî Tugayê Îzzettîn El Kassamî 7ê teşrîna verêne ya 2023yî de hemverê Îsraîlî de bi nameyê Tofanê Aksa şer da destpêkerdiş. Îsraîl zî 7ê teşrîna verêne de hemverê Şerîdê Gazzeyî de hêriş pê ard û 14 hezar û 685 tutî, 9 hezar û 670 cinî û bi pêroyî 33 hezar û 970 fîlîstînijî ameyê qetilkerdiş. 76 hezar û 770 kes zî birîndar bîyî. 

 

Hêrişê Îsraîlî yê vera Gazzeyî dewam keno û têkilîya bazirganîye ya mabenê Tirkîya û Îsraîlî cayê xo paweno. Aşma teşrîna verêne kanûna 2023yî de îxracatê Tirkîya yê seba Îsraîlî goreyê serra 2022yî se ra 34 kêm bî. Nê demî de îthalat se ra 58 kêm bî. Heto bîn ra Tirkîya ‘çekê seba amancê şexsî yê sporî û parçeyê ci’ dewam kerd. 

 

Cinîyan derheqê babete de ercnayîş kerd û vatî ke şer qet çîyêk bi merdimîye nêdano qezenckerdiş û dîyar kerd ke ganî şer peynî bibo, reaksîyonê bêrê mojnayîş û Tirkîya têkilîya bazirganîye Îsraîlî reyde bibirna. 

 

Tewr zêde cinî û tutî zirar vînenê 

 

Denîz Tarîne da zanayîş ke ê wazenê dinyayêke bê şer de cuye bikerê û wina dewam kerd: “Şer de tewr zêde cinî û tutî zirar vînenê. Hêrişê Îsraîlî de cinî û tutî zirarêk pîl dî. Ganî Tirkîya têkilîya xo Îsraîlî reyde dewam nêkera. Ganî Tirkîya xo bida het û kişta Îsraîlî de ca nêgêra. Ez venga Tirkîya kena. Wa nê çîyî rê êdî vaja bes o. Ganî bi lezkî têkilîya bazirganîye Îsraîlî reyde bêra birnayîş.”

 

‘Bi paştîdayîşo ke gêno xurt beno û heto bîn ra zî zilm keno’ 

 

Dîlber Guneye zî ard ziwan ke aye vera her tewirê şerî de ya û nê çîyan ard ziwan: “ Bi şerkerdişî tu çîyêk nîno destfînayîş. Tena gonî rijîyena. Tewr zêde tutî zirar vînenê. Ganî reaksîyonê nê çîyî rê bêro mojnayîş. Ganî têkilîya mabenê Tirkîya-Îsraîlî dewam nêkera. Ganî her kes reaksîyon bimojno. Ganî bazirganî bêro vindarnayîş.”

 

‘Ganî Îsraîl hetê ekonomîye de bêhêz bêro verdayîş’  

 

Naîme Dalane zî nê çîyan ard ziwan: “Ganî êdî şer nê aştî serdest biba. Ganî şerê mabenê Îsraîl û Fîlîstînî bêro vindarnayîş. Ganî kes nêmiro. Ganî dewletê dinya paştîdayîş nêdê Îsraîlî. Ganî Tirkîya zî têkilîya xo bibirna. Ganî Îsraîl hetê ekonomîye de bê hêz bêro verdayîş.” 

 

Tewr zêde tutî ameyî qetilkerdiş 

 

Sema Şekere zî bale ant serê şerê Îsraîl û Fîlîstanî û vat ke yê na rewşe de tewr zêde zirar dîyî tut ê û tewr zêde tutî ameyî qetilkerdiş. Sema wina dewam kerd: “Ganî dewletê dinya wezîfeyê xo yê merdimîye bîyarê ca. Ganî vera şerî de vinderê. Ganî têkilîya bazirganîye bêra birnayîş.”

 

Onur Temîştaşe zî reaksîyonê xo yê vera şerî ard ziwan û vat: “Ez vera her tewirê şerî de ya. Ganî tutî tewrê şerî nêrê kerdiş. No çîyêk zaf şaş o. Ganî Tirkîya bazirganîya xo ya Îsraîlî reyde bibirna.”