'Kulturê ma verê çimanê ma de çin kerdî'

  • 11:03 22 Nîsane 2018
  • NAROJANE
Rojda Aydin
 
AMED - Cinîya bi nameyê Efîfe Gunduza ke eslê xo dewa Girbiloka yê qezaya Farqînê Amedî ra ya û hema dewe de cuyena, ma rê qalê cuya verê û kulturê verê kerde. Efîfe ard ziwan ke kulturê verê her çiqasa zehmet bo zî manaya kulturê verê cîya yo.
 
Cinîya bi nameyê Efîfe Gunduza ke eslê xo dewa Girbiloka yê qezaya Farqînî Amedî ra ya û hema zî dewe de manena qalê cuya verê û kulturê verê kerde. Efîfe arde ziwan ke kulturê verê cîya yê. Efîfe va ke kulturê verê êdî çin ê.
 
Efîfe destpêkê qiseykerdişê xo de va ke cuya verê xeylê zehmet bîyo, înan hêgan de niha, nîsk, zebeş, petêx û çîyê bîn ramitê û wina va: "Cuya verê xeylê zehmet bî, wextê ma seba ke ma hêgan de xebityayne rew û bi mana derbaz bîne. Semedo ke cuya zehmet û seba nê karan ma wext nêdîne ke ma baş biewnê domananê xo ra. La wextê nika de hema domanî pîzeyê maya xo de yê şinê nêweşxane heta ke ê domanî yenê dinya. Verê nêweşxane çinbî û bibayne zî ma nêşîne. La ma keye de, bi rayîrê çîyê tebîî dermanan viraştêne û  domananê xo rê ewnîyayne. Cuya verê her çiqas zehmet bê zî zaf weş bi. Her rojêke verê seba ma taybet bi. Wextê verê de nêweşî çinbî û ganê merdimî nêdicayne. Nika her çî êdî ne sey verê yo. Heme çî asan bîyo û êdî zehmetî nêancenê. Labelê zerrî nêrehet a."
 
'Dermanê Kurmancî'
 
Efîfe dewamê qiseykerdişê xo de va ke înan verê dermanê tebîî viraştêne û nê dermanan ra zî vatê ‘dermanê kurmancî’ û wina va: "Dermanê tebîî seba ma yenê manaya ‘Dermanê Kurmancî'. Wexto ke ma dermanê kurmancî viraştêne nêweşî çinbî. Mesela kulturê verê de wextê ke nêweşî virazyayne, ma şîne verê kesên zana û hekîman pers kerdêne gelo çi baş o. O wext dermanê tebîî dermanê doktoran ra tewr baş bi û dermanê tebîî hîna baş ê. Dermanê ke doktorî danê nêweşan, her ke şino kesê nêweş tewr giran benê."
 
'Wazena kulturê ma verê dewam bikero'
 
Efîfe dewamê qiseykerdişê xo de va ke wextê verê de ceyran, televîzyon, radyo, telefon çinbî û wina va: "Wextê verê de komel ameyne têhet û yewbînan rê sanikan vatêne. Komelê ke ameyne têhet û kesê ke vengê înan weş bi kilaman vatêne û dengbêjî kerdêne. Heto bîn ra yewbînan rê her wext sanikê cîya qalî kerdêne. Heta nîmey şewe. Serê siba rew wiştêne û şîne kar. Ma verê şan de ameyne têhet û ma sanike, kilaman vatêne û kesê ke zanayne erbane û saz bixebitnê, dayne piro. Mi ne kilame û ne zî sanike zanayne. Mi bi tena goşê xo dayne înan û mi înan goşdarî kerdêne. Ez nika hîkaye û destanê ke musaya, domananê xo rê qalî kena. Bi no hewa wazena kulturê ma yê verê dewam bikero."
 
'Ganî merdimî o wext bicuwîyê'
 
Efîfe tewr peynî va ke eke yew kulturê verê pers bikero û vajo kulturo nika baş o, aye do vajo kulturo verê tewr baş o û wina va: "Semedo ke kulturê verê de nêweşî çinbî, heme çî bi destê cinîyan ameyne viraştiş. Manaya cuya verê cîya ya. Merdim nêeşkeno bifekî vaj o. Ganî merdim o wext bicuwîyo, ancax merdim bieşko kulturê verê fam bikero. Eynî wextî de cuya dewe zî zaf cîya ya, wexto ke ez reyan şina bajar ez vana qey mîyanê hepsî de ya. Kulturê verê êdî vindî bîyê. Warekna kulturê verê. Vatişê mi o yo ke heme komel wayîrê kulturê xo yê verê vejîyê. Ez wazena ke kulturê verê nika zî bêrê cuwîyayîş. Semedo ke kulturê verê, verê çimanê ma de yenê çinkerdiş.”