ŞIRNAK - Cudi, Gabar ve Bagok Dağları ile Besta bölgesinde 2019 yılında 13, bu yıl ise şimdiye kadar 40 kez yangın çıktı.  Yangınların neredeyse tümünün askeri operasyonlar sırasında çıktığı bilinirken, buna karşı herhangi bir önlem ise alınmıyor. Bölge halkı bunu “bilinçli yürütülen bir politika” olarak değerlendiriyor.

 

Şırnak'ın Cudi, Gabar ve Bagok Dağları ile Besta bölgesinde askeri operasyonlar nedeniyle 3 aya aşkın bir süredir orman yangınları yaşanıyor. Özellikle de Cudi ve Gabar Dağları ile Besta bölgesinde orman yangının çıktığı bölgede aylardır kalekollar yapılıyor. Özelde Cudi Dağı bölgesinde bulunan Anılmış (Gundikê Remo), Cevizdüzü (Cifane), Üçkiraz (Nêvava) gibi köylerde doğa katliamının yapılması ve yangının çıkarılması ise dikkat çekiyor. Şırnak Valiliği tarafından 10 Mart tarihinde 15 bölge, yılsonuna kadar “özel güvenlik bölgesi” ilan edilmişti. Yangınların daha çok özel güvenlik bölgelerinde yaşanıyor olması da dikkat çeken bir nokta oluyor.

 

Öte yandan çıkan orman yangınlarına hiçbir müdahalede bulunulmuyor. Bölge halkı kimi zaman kendi imkanları ile yangını söndürmeye çalışırken, defalarca da askerler tarafından engellendi. Halk, bölgedeki yangını bilinçli bir politika olarak değerlendiriyor. 

 

2019 yılında Haziran ve Eylül ayları arasında bölgede 13 kez yangın çıkarken, bu yıl 0ise Haziran ve Eylül ayları arasında 40 kez yangın çıktı.

 

Yıl içinde bölgede çıkan yangınlar şu şekilde:

 

“*1 Haziran tarihinde Güçlükonak ilçesinde bulunan Akdizgin Karakolu'ndan açılan ateş sonrası Gabar Dağı'nda yangın çıktı.

 

*15 Haziran tarihinde Şırnak'ın İdil ilçesi ile Mardin'in Midyat ilçesinin kesiştiği Mağara (Kîwex) köyü yakınındaki Bagok Dağı'nda orman yangın çıktı.  

 

*16 Haziran tarihinde Cudi Dağı'nın Silopi ilçesinde bulunan Dader (Yolağzı) ile Hesena (Kösreli) köyünün çevresinde yeni yapılan kalekol etrafında orman yangını çıkarken, bir yangın da ilçeye bağlı Görümlü (Bêspin) beldesindeki ormanlık alanda çıktı.

 

*16 Haziran tarihinde Şırnak’ın Görümlü Beldesi ve beldeye bağlı Koyuneren (Beşiri) köyü yanındaki ormanlık alanda başlayan yangının askerlerin üs bölgesinden açtığı ateş sonrası çıktı. 

 

*21 Haziran tarihinde Gabar Dağı'nın farklı noktalarında orman yangını çıktı. 

 

*24 Haziran tarihinde Silopi ilçesinde bulunan Cudi Dağı'nın Deriyê Cebrail alanında operasyondan dönen askerler tarafından yangın çıkarıldı. 

 

*30 Haziran tarihinde Güçlükonak ilçe kırsalında bulunan  Akdizgin Karakolu'ndan rastgele açıldığı belirtilen ateş sonucu Gabar Dağı'nda bulunan Yenidemir (Bûnisra) köyünün üst kısmındaki Çîyayê Bizina alanında yangın çıktı.  

 

*1 Temmuz Cizre ilçesinde bulunan Cudi Dağı’nın Rubar, Sadan, Serav ve Newala Horisya köylerinde bulunan tarım arazilerinde bilinmeyen nedenden dolayı yangın çıktı.  

 

*17 Temmuz tarihinde Güçlükonak yolu üzerinde yer alan Elo Dino Kasrı karşısında bulunan alanda çok sayıda askerin ve zırhlı aracın katılımıyla askeri operasyon sonucu yangın çıktı. 

 

*19 Temmuz tarihinde Güçlükonak ilçesi kırsalında bulunan Akdizgin Karakolu'ndan açılan ateş sonucu Gabar Dağı'nda orman yangını çıktı.

 

*20 Temmuz tarihinde askerlerin ateş açması sonucu Güçlükonak ilçesi ile ilçeye bağlı Fındık Beldesi arasındaki ormanlık alanda yangın çıktı. 

*20 Temmuz tarihinde Balveren (Gundikê Melê) Beldesi karşısında bulunan Cudi Dağı bölgesinde orman yangını çıktı. 

 

*20 Temmuz tarihinde Şırnak kent merkezi karşısında bulunan Cudi Dağı'nın Üçkiraz (Nêvava) ve Cevizdüzü (Cifane) köylerinde orman yangını çıktı. 

 

*25 Temmuz tarihinde Şırnak'ın Silopi ilçe merkezi Botaş Karakolu'nda askerler tarafından Cudi Dağı'na yapılan top atışları sonrası gece 01.00 sıralarında Uyanık (Xinis) köyü kırsalında orman yangını çıktı.

 

*27 Temmuz tarihinde yine Silopi ilçesine bağlı Botaş Karakolu'nda yapılan top atışları sonrası Uyanık (Xinis) köyü kırsalında orman yangını çıktı. 

 

*30 Temmuz'da Güçlükonak ilçesine bağlı Ormaniçi (Bana) köyünün Dereiçi bölgesinde, helikopterlerden yapılan bombardıman ve çatışmanın ardından, köylülere ait arpa tarlasında çıkan yangın sonucu 90 dönümlük arazi küle döndü.

 

*1 Ağustos tarihinde Şırnak merkeze bağlı Besta bölgesi Şerevan Yaylası, Çemê Mezin, Xare Kuna ve 3 farklı noktada orman yangını çıktı. 

 

*5 Ağustos tarihinde Şırnak merkeze bağlı Cudi Dağı eteğinde bulunan Dağkonak (Nerex) köyü kırsalında operasyondan dönen korucular eliyle orman yangını çıkarıldı. 

 

*5 Ağustos tarihinde Şırnak merkeze bağlı Cudi Dağı eteklerinde bulunan Cevizdüzü (Cifane), Üçkiraz (Nêvava) ve Kemerli (Gilindor) köyleri üçgeninde bulunan askeri alanda yangın çıktı. 

 

*7 Ağustos tarihinde Gabar Dağı'nda bulunan Şırnak merkeze bağlı Kırkkuyu (Deşta Lala) bölgesinde bilinmeyen nedenden dolayı orman yangını çıktı. 

 

*10 Ağustos tarihinde Şırnak Cudi Dağı'nda bulunan Mila Tikerê Tepesi’nde askeriye tarafından açılan ateş sonucu orman yangını çıktı. 

*10 Ağustos Gabar Dağı'nın Güçlükonak ilçesine bağlı Fındık beldesi ile Ormaniçi (Bana) ve Çobankazanı (Şehrika) köyüne bağlı Şêwe Mezrası üçgeninde askeriyenin ateşi sonrası orman yangını çıktı. 

 

*12 Ağustos'ta Şırnak merkeze bağlı Toptepe (Awgamasya) köyü ve Güçlükonak ilçesine bağlı Ormaniçi (Bana) köyü kırsalındaki ormanlık alanlarda yangın çıktı. 

 

*14 Ağustos tarihinde Cizre ilçesinin Cudi Dağı'ndaki Şax û Hebler bölgesinde orman yangını çıktı.

 

*20 Ağustos Şırnak'ın Cudi Dağı'nda bulunan Bênavya bölgesi Gelîyê Xanemîr alanında orman yangını çıktı.

 

*21 Ağustos Anılmış (Gundikê Remo) köyünün kırsalında bulunan Milê Tikera alanında orman yangını çıktı.

 

*27 Ağustos tarihinde Cudi Dağı'ndaki Cifane (Cevizdüzü) köyü kırsalında orman yangını çıktı.

 

*28 Ağustos tarihinde Uludere ilçesine bağlı Şenoba (Sêgirk) Beldesi’nde bulunan Meşe (Herimiya) Dağı’nda orman yangını çıktı.

 

*27 Ağustos tarihinde Cudi Dağı'nın eteklerinde bulunan Şırnak merkeze bağlı Cifane (Cevizdüzü), Gundike Remo (Anılmış) ve Nêvava (Üçkiraz) köyleri üçgeni kırsalında orman yangını çıktı. 

 

*29 Ağustos tarihinde Şırnak'ın Cizre ilçesinde Dicle Nehri kenarındaki Çêmê Badulê alanında orman yangını çıktı.

 

*1 Eylül tarihinde Şırnak kent merkezinin karşısında bulunan Cudi Dağı bölgesindeki Gelîyê Hirça ve Kemerli (Gilindor) alanlarında orman yangını çıktı.

 

 *3 Eylül'de Şırnak’ın Silopi ilçesi tarafında bulunan Cudi Dağı’nın Beşere bölgesinde orman yangını çıktı.

* 4 Eylül tarihinde Şırnak’taki Cudi Dağı bölgesinde bulunan Gundikê Remo (Anılmış) ve Gundikê Spîndarûk (Kavalı) köyleri kırsalında yangın çıktı.

 

*4 Eylül tarihinde Silopi ilçesi tarafında bulunan Cudi Dağı'nın Hisar (Hebler) ve Çağlayan (Şax) köylerinin çevresinde bulunan ormanlık alanda yangın çıktı. 

 

*4 Eylül tarihinde Şırnak kent merkezinde bulunan Cudi Dağı'nda bulunan Gundikê Remo (Anılmış) köyü kırsalında yangın çıktı.  

 

*7 Eylül tarihinde İdil ilçesinde bulunan Bagok Dağı eteklerinde yer alan Mağara (Kîwex) ve Haberli (Basibirîn) köyleri kırsalında yangın çıktı. 

 

*7 Eylül tarihinde Şırnak'ta bulunan Cudi Dağı'nda, Qursekêça bölgesindeki askeri kalekoldan açılan 3 adet izli mermi sonrası Newa Qêra bölgesinde de orman yangını başladı. Aynı zamanda Gundikê Remo (Anılmış), Nêvava (Üçkiraz) ve Gundikê Spîndarûk (Kavalı) köyleri kırsalında da yangın çıktı. 

 

*10 Eylül tarihinde Cudi Dağı'nda bulunan Kemerli (Gilindor) ve Kavalı (Gundikê Spîndarûk) köyleri arasında kalan ormanlık alanda yangın çıktı. 

 

*10 Eylül tarihinde Cudi Dağı’nın Silopi ilçesine bağlı Görümlü (Bespin) beldesinin karşısında orman yangını çıktı.

 

*14 Eylül tarihinde Kumçatı (Dergul) beldesinin karşısında yer alan Gabar Dağı’nın zirvesinde yangın çıktı. Çıkan yangına müdahale edilmezken, alevler Zîvîngu (Köprüçe) ve Memira (Cevizli) köyleri kırsalına kadar yayıldı.”

 

‘Bu katliamı kabul etmiyoruz’

 

Yaşanan orman yangınlarına tepki gösteren kadınlardan Meryem Eşkara, her yıl ormanların bilinçli bir şekilde yakıldığını ve yangının söndürülmediğini söyledi. Cudi’nin onlar için önemli olduğunu söyleyen Meryem, “Cudi Dağı bedeninde yaşanan orman yangınları ile birçok tarım arazisi, bağ, bahçe ve ağaç küle döndü. Bu ülkenin düşmanları ise bu şekilde ormanlarımızı yok etmek istiyorlar. Hükümet kimsenin Cudi Dağı’nın bedeninde yaşamasını istemiyor ve izin vermiyor. Oradaki yaşamımızı ve tarihimizi yok etmek istiyorlar. Cudi’de ki yangınları ise sıradan bir olaymış gibi ele alamayız. Çünkü ormanlarımız bilinçli bir şekilde yakılıyor. Ormanlarımıza dönük yapılan saldırılar ve katliamlar aynı zamanda kadın bedeni üzerinde de yapılıyor” diye ifade etti.

 

Kadınlara yönelik saldırıların ormanlara yönelik saldırılardan bağımsız olmadığını söyleyen Meryem, “Bu yangınlar karşısında her zaman duran yine kadın. Biz kadınlar doğamıza dönük yapılan bu katliamı kabul etmiyor ve kınıyoruz. Her zaman doğamıza ve toprağımıza sahip çıkıyoruz. Cudi bizim tarihimiz, irademiz, yaşamımız, kültürümüz. Cudi’nin yakılması ciğerimizin yanması demektir. Cudi medeniyetler beşiğidir. Bizler o topraklar üzerinde büyüdük, yaşadık ve mücadele ettik” dedi.

 

‘Onların politikalarını boşa çıkaracağız’

 

Yangının söndürülmesi için halka duyarlılık ve sahip çıkma çağrısı yapan Meryem, “Bu orman yangınlarına dönük her zaman tepkimizi dile getirelim. Bugün ağaçlarımız yok ediliyor, bizler hangi ağacın gölgesinde oturalım? Bu katliamlara dönük her zaman sesimizi yükseltelim. Doğamızı ve ormanlarımızı yalnız bırakmayalım. Eğer ormanlarımız yok edilirse, yaşamımız ve irademizde yok edilir. Bizler doğamız ve toprağımız ile varız. Bu saldırılar Kürdistan’ın birçok yerinde yürütülmekte. Bizler ormanlarımıza sahip çıkacağız ve yalnız bırakmayacağız. Biz kadınlar onların politikalarını boşa çıkaracağız. Mücadelemizi sürdüreceğiz” diye vurguladı.

 

‘Kürt halkı şahsında doğamıza saldırılar yapılıyor’

 

Fehime Saruhan ise devletin, yıllardır  bölgedeki topraklar üzerinden saldırılar yürüttüğünü ifade ederek, “Doğamız ve irademize dönük saldırılar yapıyor. Uzun bir zamandır Cudi’ye dönük bir doğa katliamı yaşanıyor. Orman yangınları ile köylülerin yaşam alanları yok edilmek isteniyor. Köylülerin yaşam alanları yok edilip, göç ettirilmek isteniyor. Askeri karakollar yapmak için doğamıza saldırıyorlar. Halk dünyanın her yerinde doğasına sahip çıksın. Bizler doğamız ile yaşamı sürdürüyoruz. Bu saldırılar ve yangınlar sıradan olaylar değil. Hükümetin bir amacı olduğu için ormanlarımızı yok etmek istiyorlar. Kürt halkı şahsında doğamıza saldırılar yapılıyor. Bizim tek yapmamız gereken şey doğamıza sahip çıkmak ve korumak. Biz kadınlar doğamız için durmayacağız, mücadelemize devam edeceğiz” diye konuştu.