Kolektif emekle kurulan umut: ZIWAN-KURD

  • 09:04 3 Aralık 2025
  • Kültür Sanat
 
RIHA- ZIWAN-KURD’un açılışını değerlendiren kadınlar, Kürt dilinin Kürt halkı için taşıdığı anlam ve öneme dikkat çekerken, açılışa dair duygularını şu sözlerle dile getirdiler: “Dilimizdeki özgürlüğe burada kavuşacağız.”
 
Kürdistan’da ve Türkiye'nin çeşitli kentlerinde Kürt halkı, yıllar boyunca asimilasyon politikalarıyla yüz yüze kaldı. Çoğu zaman ana dili konuşmak yasaklandı; bu yasağa karşı gelenler ise katliamlar, işkenceler ve hapis cezalarıyla karşılaştı. Ancak yüzyılı aşkın inkâr politikalarına rağmen Kürt halkı, dilini konuşma ve yaşatma konusunda alternatifsiz kalmadı.Bu süreçte birçok bölgede dil kurumları kuruldu. Yaklaşık dört aydır herhangi bir parti, kurum ya da kuruluştan destek alınmadan çalışmalarını yürüten ve bu doğrultuda açılışı yapılan kurumlardan biri de Komaleya Lêkololîn û Pêşvebirina Çand-Huner û Zimanê Kurdî ya Sêwregê (ZIWAN-KURD) oldu.
 
Riha’nın (Urfa) Sêwreg (Siverek) ilçesinde, kolektif bir emekle oluşturulan ZIWAN-KURD, 30 Kasım tarihinde coşkulu bir törenle açıldı.
 
Kadınlar, ZIWAN-KURD’a dair hislerini paylaştı. 
 
‘Artık dilimizin serbest olmasını istiyoruz’
 
Çocukların ana dilinde konuşmasını istediğini söyleyen Remziye Urmak, herkesi Ziwan Kurd’a gelmesi çağrısında bulundu. Remziye Urmak, “Başarı için bugün buradayım. Artık dilimizin serbest olmasını istiyoruz. Bize ait olan her şeyin geri verilmesini istiyoruz. Artık ezilmek istemiyoruz yeter. Şimdiye kadar eziliyorduk artık özgür olmak istiyoruz. Çocuklarımız ana dilleri ile konuşsun” dedi. 
 
‘Her şeye rağmen çok başarılı oldu’
 
Çocuklarının ana dilinde yaşamını sürdürmesi için dil kurumunu açtıklarını söyleyen Zeynep Bazar, “İşçi arkadaşlarımız ve bize destek olan herkese teşekkür ediyorum. Burayı arkadaşlar çok zor bir şekilde yaptılar. Ama her şeye rağmen çok başarılı oldu. Bugün bu kurumun açılışını çocuklarımız ve halkımız dili ile konuşabilsinler diye yaptık. Tüm halkımız için hayırlı ve uğurlu olsun” ifadelerini kullandı. 
 
‘Dilimizdeki özgürlüğe burada kavuşacağız’
 
“İnsanlar diline, kimliğine, tarihine sahip çıksın” diyen Hediye Kalkan, dillerinde özgürlüğe burada kavuşacaklarını söyledi. Hediye Kalkan, “Başta Siverek halkını kutluyorum. Kürt Dil Kurumu burada açıldığı için halk çok mutlu. Yıllardır kültürümüzle, tarihimizden uzaklaştırıldık. Ben inanıyorum ki dilimizdeki özgürlüğe burada kavuşacağız ve burada kültürümüzü ile sanatımızı öğreneceğiz ve daha da geliştireceğiz. Sizin de bildiğiniz üzere sanat ve kültürün öncülüğünü her zaman kadınlar yapıyor. Bu yüzden kadın çok önemli. Annelerin hakikati çok kıymetli ve birey il eğitimini annesinden alır. Bu yüzden dil kültürdür, tarihtir. İnsanlar diline, kimliğine, tarihine sahip çıksın” sözlerini söyledi. 
 
‘Çocukların ana dilini öğrenmelerini istiyoruz’
 
ZIWAN-KURD’da eğitim verecek olan Mizgin Kulata, herkesin bu kurumda yer alması gerektiğinin altını çizerek, “ Buranın çalışmaları başlatıldığında çok mutlu olduk. Çünkü çocuklarımızın anadilde daha da ilerlemesini istiyoruz. Çocukların ana dili standart boyutuyla öğrenmesini istiyoruz. Sadece çocuklar değil yetişkinler de gelip burada dillerini standart bir boyutta öğrenebilirler. Ben ve Firuze öğretmen burada Kurmanci ve Zazaki dersler veriyoruz. Burası sizlerin de sizler de gelip dilinizi öğrenebilirsiniz. Burayı beraber inşa ettik, herkesi bekliyoruz. Sewreg’te hem Dimili hem de Kurmanci konuşan insanlar var ama burada bunu öğretecek kurumlar yok. Bu kurum bizlere bu imkanı sunuyor, herkes gelip burada her iki lehçeyi de öğrenebilir” ifadelerine yer verdi. 
 
Sewreg’te bir ilk! 
 
Funda Al ise ilk defa Sewreg’te böyle bir kurumun açılışına şahitlik ettiğini belirtti. Kurumun Kürt dilinin daha iyi öğrenilmesi adına önemli olduğuna vurgu yapan Funda Al, “Bizler Kürdüz ve dilimizi seviyoruz. Burada hem Dimili hem Kurmanci konuşuyoruz, hepimiz birbirimizi anlıyoruz. Bizim kültürümüz, dilimizin de ön plana çıksın. Bu okul hayırlı olsun, herkes ana dilinde konuşsun. Kürtçe dil okulu açıldı, herkes buraya gelsin öğrensin ve kendini geliştirsin. Bizler halaylarımızla, dilimizle, kültürümüzle mutluyuz” diye konuştu. 
 
‘Çocuklarımızın ana dilini konuşması gerekiyor’
 
ZIWAN-KURD’da eğitim verecek bir başka isim olan Firuzan Demir, anadilin konuşulmaması sonucunda dilin yok olma ile yüz yüze kalabileceği tehlikesini hatırlatarak şu ifadelere yer verdi: “Bu derneğin kurulma aşaması 4 ay sürdü. 7 arkadaşla bir araya geldi, burada alın teri ile bir emek verdi, öğretmenlerimiz de dahil oldu. Çaycımızdan tutalım, her çalışan arkadaşımız kolektif bir çalışma yürüttü. Bu kolektif çalışma ile burayı üst bir düzeye getirdiler. Burada Dimili ve Kurmanci konuşuluyor. O yüzden dilimizi ilerletelim istiyoruz yoksa dilimiz kaybolacak. Çocuklarımızın konuşması gerekiyor, eğer çocuklar konuşmazsa dilimizin geleceği yok. Biz de bu dernekte dilimizi koruyup, yaygınlaştıralım. Öte taraftan sanatçılarımız saz çalıyor ama dilimizi bilmiyor, onların da bilmesi gerekiyor. Buraya gelip dillerini öğrendiklerinde artık sanatlarını da kendi dilleri ile yapacaklar.”