23 Ocak 1933: İyi ki doğdun Gülten Akın
- 09:06 23 Ocak 2022
- Tarihte Bugün
Türkiye’nin en önemli kadın şairlerinden Gülten Akın, 23 Ocak 1933 yılında Yozgat’ta doğdu.
1943 yılında ailesiyle birlikte Ankara’ya taşındı, 1955’te Ankara Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Burada ikinci Yeni’nin üç şairi Sezai Karakoç, Cemal Süreya ve Ece Ayhan ile birlikte okudu.
Tarihte bugün yaşanan gelişmelerden bazıları şu şekilde:
1813: 19’uncu yüzyılın önemli feminist yazarlarından Jacobine Camilla Collett 23 Ocak 1813’te, Norveç’te doğdu. Bir rahibin kızıydı. Babasının da desteğiyle Danimarka’da bir kız okulunda öğrenim gördü, Paris’e gitti, iki yıl Hamburg’ta yaşadı. Therese von Bacherart ve George Sand gibi edebiyatçılardan etkilendi. 1840’tan itibaren anonim olarak yayınlanan skeçler, kısa öyküler yazmaya başladı. 50 yıl boyunca çok sayıda roman, anı ve makale yazdı. 1895 yılında öldü.
1849: ABD’de 3 Şubat 1821’de doğan Elizabeth Blackwell, ülkede tıp diploması alan ve Genel Tıp Konseyinde olan ilk kadın olarak tanındı. 23 Ocak 1849’da tıp diplomasını alan Elizabeth, hem ABD’de hem de Birleşik Krallık ‘ta bir sosyal farkındalık ve ahlaki reformcu olarak önemli bir rol oynadı ve kadınlara tıp alanında eğitimin teşvik edilmesine öncülük etti. Tıpta kadınların tanıtımına önemli katkılarda bulunan bir kadına her yıl verilen Elizabeth Blackwell Madalyası ile kutlanmaya devam ediyor.
1930: Polonyalı opera sanatçısı Teresa Zylis-Gara, 23 Ocak 1930 yılında doğdu. 1950'lerden 1990'lara kadar uluslararası bir kariyere sahip olan Polonyalı bir opera soprano Teresa, Mozart, Puccini ve Verdi'nin operalarında canlandırdığı New York'taki Metropolitan Operası'nın uzun süredir üyesiydi. Terasa, Bach, Handel, Brahms, Faure, Chopin ve Szymanowski'nin şarkılarını hem konserde hem de resitalde olduğu gibi sahnede de geniş bir repertuar yaptı. Terasa, eşsiz sesinin biçimsel güvenliği ve esnekliği ile tanınıyor.
1990: Antalya’da bir kadın dört erkek tarafından alıkonularak tecavüze uğradı. 1986 yılında yaşanan olayın ardından açılan davada, Antalya Emniyet Müdürlüğü tarafından kadının fuhuş yaptığının bildirildiği Antalya Ağır Ceza Mahkemesi, faillerin cezasında indirime gitti. Bunun üzerine Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvurunun reddedilmesiyle kadınlar, 23 Ocak 1990’da İstanbul’da, “Bedenimiz bizimdir, cinsel tacize hayır” sloganı ile Anayasa Mahkemesi yargıçlarını istifaya çağırdı.
1997: ABD’li politikacı ve diplomat Madeleine Jana Korbel Albright, ABD’nin ilk kadın Dışişleri Bakanı ve atandığı tarihte ABD hükümeti tarihindeki en yüksek rütbeli kadın oldu. Ancak, Madeleine, doğuştan vatandaşı olmadığı için, ABD Başkanlık halefi olarak uygun değildi ve nükleer acil durum planlarının dışında bırakıldı.
2000: Türk Müslüman feminist araştırmacı yazar Konca Kuriş, 16 Temmuz 1998'de evinin önünden kaçırıldı. 555 gün sonra 23 Ocak 2000'de Konya'nın Meram ilçesinde Hizbullah'a ait ölüm evinin bodrumunda katledilmiş halde bulundu.
2019: Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu Ayşen Gruda, pankreas kanseri nedeniyle uzun süre gördüğü tedavinin ardından 23 Ocak 2019 tarihinde yaşamını yitirdi. 74 yaşında hayatını kaybeden Ayşen, ileri evre pankreas kanseri nedeniyle uzun süre tedavi görmüştü.