47 yaban keçisi katledilecek: Herkes bulunduğu şehirlerden dava açmalı
- 09:09 30 Mayıs 2021
- Ekoloji
Marta Sömek
İSTANBUL - 47 yaban keçisinin katledilmesini kapsayan 13 parti halindeki av ihalesi yeniden açıldı. Salda için Türkiye Grubu ve A Platformu Sözcüsü Hediye Gündüz, HAKİM Koordinatörü Fatma Biltekin ve TVD Koordinatörü Öykü Yağcı, hukuki sürecin takipçisi olduklarını belirterek, herkese bulunduğu şehirlerde dava açmaları ve mücadeleyi sahiplenme çağrısında bulundu.
Tarım ve Orman Bakanlığı Burdur 6'ncı Bölge Müdürlüğü, 17 Haziran 2020 tarihinde nesli tükenme tehlikesi altındaki türler arasında yer alan 41'i Antalya'da, 6'sı Isparta'da olmak üzere toplam 47 yaban keçisinin katledilmesi için 13 parti halinde av ihalesi açmıştı. Salda için Türkiye Grubu ve A Platformu Sözcüsü Hediye Gündüz, yaban keçilerinin katledilmesini önlemek için temmuz ayında Tarım ve Orman Bakanlığı’na karşı dava açmış, eylül ayında da mahkemenin verdiği yürütmenin durdurulması ara kararını hayvan hakları savunucularıyla birlikte kamuoyuna duyurmuştu.
Ekim ayında ise hayvan hakları savunucuları, yaban keçilerinin katledilmesini önlemek amacıyla davaya müdahillik başvurusunda bulunmuş, aynı zamanda “ekonomik kayıpların giderilmesi” gerekçesiyle davaya katılma talebinde bulunan av şirketlerine karşı kolektif hukuki mücadele için doğa ve yaşam savunucularına güç birliği çağrısında bulunmuştu. Vegan Derneği Türkiye (TVD), Hayvanlara Adalet Derneği (HAD), Hayvan Hakları ve İzleme Komitesi (HAKİM) ve Hayvan Hakları ve Etiği Derneği'nin ekim ayında davaya müdahillik başvurusunda bulunduğu av ihalesinin “bilimsel verilere dayanılmadan tesis edildiğini” vurgulayan Isparta İdare Mahkemesi, “mevzuat hükümlerine, kamu yararı ve hizmet gereklerine uyarlık bulunmadığı” gerekçesiyle davalı Tarım ve Orman Bakanlığı’nın av ihalesini iptal etti. İhaleyi Alpha Safari Turizm Seyahat Acenta’sı kazandı.
Katliamın önü yeniden açıldı
Karar, “Kırsal kalkınmaya destek vermek amacıyla avlanmalarına izin verildi” gerekçesine dayandırılarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından temyiz edildi. Danıştay 13'üncü Dairesi, Bakanlığın temyiz talebini reddederek, mahkemenin kararını onadı. Daire, ihaleyi iptal eden ilk mahkemenin kararının usul ve hukuka uygun olduğunu değerlendirerek yeniden 47 yaban keçisinin katledilmesinin önünü açtı. Salda için Türkiye Grubu ve A Platformu Sözcüsü Hediye Gündüz ise konuyu tekrar yargıya taşıdı.
Katliamın önünün yeniden açılmasına ilişkin Salda için Türkiye Grubu ve A Platformu Sözcüsü Hediye Gündüz, HAKİM Koordinatörü Fatma Biltekin ve TVD Koordinatörü Öykü Yağcı, ajansımıza değerlendirmelerde bulundu.
‘Bakanlıktan bilimsel rapor yok’
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın itirazına binaen Isparta İdare Mahkemesi’nin usul yönünden çevrecilerin, doğa ve hayvanseverlerin taraf olmadığını belirterek dava açamayacaklarının söylendiğini belirten Hediye Gündüz, ancak Isparta İdare Mahkemesi’nin dava açabileceklerini karara yazmış olmasının önemli bir gelişme olduğunu dile getirdi. Hediye, konuyla ilgili hiçbir bilimsel rapor ve çalışmanın bakanlıkça mahkemeye sunulmadığını belirterek, bakanlığın mahkemeye yaptığı itirazda "yaban keçilerinin nesli tehlike altında olsa bile yüzde biri ve bazı yerlerde yüzde birin üzerindekilerini vurduruyoruz, bunların türev azalması olmaz" gibi bahaneler sunduğunu da ekledi.
'Türkiye sözleşmeye uymak zorunda'
“Bunların hiçbir bilimsel dayanağının olmadığını mahkeme yine karar altına almış oldu” diyen Hediye, sekiz yaş üzerindeki erkek yaban keçilerinin üremesinin yavaşladığı, diğer genç hayvanları engellediği gibi bilimsel veriye dayalı olmadığının da yazılı beyanlarda bulunduğunu belirtti. Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Doğal Yaşama Ortamlarının Korunması (Bern) Sözleşmesi’nin dünyanın en önemli sözleşmelerinden biri olduğunu anımsatan Hediye, Türkiye'nin nesli tehlike altında olan hayvanlar için bu sözleşmenin hükümlerine uyması gerektiğinin altını çizdi.
'Bu yanlışın mutlaka durdurulması gerekiyor'
Danıştayın kararının Tarım ve Orman Bakanlığı'na ulaştığını fakat buna rağmen Antalya, Isparta ve Burdur'u kapsayan 6'ncı Bölge Müdürlüğü nezdinde 45 yaban keçisinin yeniden ihaleye çıkarıldığına değinen Hediye, “Devlet kurumu, devletin bağımsız mahkemelerince verilen kararını yine tanımıyor anlamı taşıyor bu. Bu yanlışın mutlaka durdurulması ve ihalenin iptal edilmesi gerekiyor” çağrısında bulundu.
'Peşini bırakmayacağız!'
Bakanlığa seslenerek bu yanlışı durdurmaları gerektiğini söyleyen Hediye, durdurmadıkları takdirde de yeniden dava açacaklarını ve peşini bırakmayacaklarını kaydetti. Hayvanların katledilmesine ilişkin bu tarz ihalelere yönelik kişiler, dernekler ve kurumlar olarak herkesin bulunduğu illerden dava açmasını talep eden Hediye, “Bu yanlışı topyekün durdurmamız için herkes harekete geçsin” çağrısında bulunurken mücadelelerini daima sürdüreceklerinin de altını çizdi.
'Büyük bir katliam!'
Avcıların kendilerini meşrulaştırmak için kullandıkları, "Doğada üreyemeyecek, yaşlı olan hayvanları öldürüyoruz, doğanın dengesini koruyoruz" bahanelerinin devlet için de bir gelir kapısı olduğunu kaydeden HAKİM Koordinatörü Fatma Biltekin de devletin 2017-18 yıllarında sadece avcılıktan 70 milyon gibi bir para kazandığını ve bu alanın bir “gelir kapısı” haline getirildiğini kaydetti.
'Av silahlarıyla kadın ve çocuklar da katlediliyor’
Tüm kara avcılığı kanununun tamamen yasaklanıp yürürlükten kaldırılması çağrısında bulunan Fatma, avcılığın aynı zamanda güç göstergesi ile ilişkili olduğunu, av silahlarıyla çocuklar ve kadınların katledildiğine de dikkat çekti. "Ormanda yavrusuyla gezen ceylanı katletmekte beis görmeyen birisi, ona karşı çıkan çocuğu da kadını da katletmekte bir beis görmüyor" diyen Fatma, kaçak avcılıktan 10 bin 186 ölü yaban hayvanının ele geçirildiğini paylaştı. Fatma son olarak katliamların son bulması için ihalelerin açıldığı şehirlerdeki herkesin hukuki mücadele başlatmaları ve bu süreci takip etmeleri gerektiğini vurguladı.
'Bir arada durarak katliamı ortadan kaldırabiliriz'
Davanın bir diğer müdahili olan TVD Koordinatörü Öykü Yağcı ise hayvanların yaşam hakkının satılığa çıkarılıp pazarlık unsuruna dönüştürüldüğü bu kirli sektörde büyük bir rant alanı olduğuna işaret etti. Öykü, “Bakanlıktan turizm firmalarına ve silah endüstrisine kadar kocaman bir gelir kapısına dönüşmüş olan av katliamı ve av turizmini ancak bir arada durarak, toplumdan her geçen gün daha gür ve bütüncül mesajlarla yükselen av karşıtı sesleri yasa koyuculara yansıtarak, sistemli ve kapsamlı bir mücadeleyle ortadan kaldırabiliriz" mesajını verdi.
'İhalelerin iptal edilmesi tüm canlılara ışık olacak'
Tüm bu olumsuzluklara rağmen mücadelelerinden vazgeçmeyeceklerinin altını çizen Öykü, “Av adı altında gerçekleştirilen yaban hayata müdahalenin ve hayvan katliamının ‘kırsal kalkınma, kamu yararı, popülasyon kontrolü, turizm geliri’ gibi herhangi bir gerekçesi olamayacağını vurgulayarak Kara Avcılığı Kanunu’nun iptali ve Merkez Av Komisyonu’nun lağvedilmesini hedeflediğimiz bu uzun soluklu mücadelede, av ihalelerinin yerelde iptal edilmesi hepimize, tüm canlılara ışık olacak" diye ekledi.