Kürdistan seçimlerinde kadın temsiliyeti için kota aşılamadı

  • 15:05 30 Ekim 2024
  • Güncel
 
HABER MERKEZİ - Kürdistan Bölgesi Parlamentosu'nda 6’ncı Dönem Seçimleri sonucunda 30 kadın parlamentoya girdi. 
 
Kürdistan Bölgesi Parlamentosu, 18-20 Ekim tarihleri arasında 6’ncı dönem seçimlerini gerçekleştirdi. Bu seçimler, birkaç kez ertelendikten sonra hem özel hem de genel oylama olarak yapıldı. Seçimlerin ardından, Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu Kürdistan Bölgesi Parlamentosu’nun resmi ve kesin sonuçlarını açıkladı.
 
Kadın temsiliyeti ve yüzde 30 kotası 
 
Kürdistan Bölgesi Parlamentosu seçim yasası gereğince, parlamentoda kadın milletvekillerinin sayısının yüzde 30’un altına düşmemesi gerekiyor. 1992 yılında yapılan ilk seçimlerden bu yana uygulanan bu kota, kadınların parlamentodaki temsiliyetini güvence altına almak amacıyla getirildi. Ancak son seçim sonuçları, belirlenen bu kotanın altına düşüldüğünü gösteriyor.
 
Seçim Komisyonu'nun açıkladığı sonuçlara göre, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) 39, Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) 23, Yeni Nesil Hareketi (Newaya Nu) 15, Yekgirtu 7, Helwest 4, Komel 3, Halk Cephesi (Bereya Gel) 2, Goran Hareketi 1, Kürdistan Bölgesi İttifakı ise 1 sandalye kazandı. Ayrıca, Suryani, Türkmen ve Ermeni bileşenlerine ayrılan 5 sandalye de belirlendi.
 
Kadın temsili sonuçları
 
Seçim sonuçlarına göre, Kürdistan Bölgesi Parlamentosu’nun 6’ncı döneminde toplam 30 kadın milletvekili yer alacak. 
 
Partilere göre kadın milletvekili dağılımı şu şekilde oldu:
 
*KDP: 12 kadın
*YNK: 8 kadın
*Yeni Nesil (Newaya Nu): 3 kadın
*Yekgirtu: 2 kadın
*Helwest: 2 kadın
*Komel: 1 kadın
*Halk Cephesi (Eniya Gel): 1 kadın
*Bileşenler: 1 kadın
 
Bu dağılım, yüzde 30’luk kotaya ulaşılamadığını ve 100 sandalyelik parlamentoda yalnızca 30 kadının yer aldığını gösteriyor.
 
Parlamento tarihinde kadın temsiliyeti
 
Kürdistan Bölgesi Parlamentosu'nun kadın temsili, yıllar içerisinde dalgalı bir seyir izledi. 
 
*İlk dönem (1992): Tamamı YNK’den olmak üzere sadece 6 kadın seçilmiştir.
*İkinci dönem: 29 kadın milletvekili parlamentoda yer almıştır.
*Üçüncü dönem: 40 kadınla en yüksek temsil oranı sağlanmıştır.
*Dördüncü dönem: 33 kadın parlamentoya girmiştir.
*Beşinci dönem: 34 kadın milletvekili seçilmiştir.
 
Ancak altıncı dönem seçimlerinde parlamentodaki sandalye sayısının 111’den 100’e düşmesi ve bileşenlere ayrılan kotanın da 11’den 5’e inmesi, kadın temsiliyetini olumsuz etkiledi.  Bileşenlere ayrılan kadın kotası sayısının 4’ten 1’e düşmesiyle birlikte, toplam kadın milletvekili sayısı 30’da kaldı.