8 Mart 2012: JINHA yayın hayatına başladı
- 09:11 8 Mart 2022
- Tarihte Bugün
AKP tarafından çıkarılan Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 29 Ekim 2016’da kapatılan Jin Haber Ajansı (JINHA), 8 Mart 2012’de yayın hayatına başladı.
Eril medyanın tahakkümüne karşı kadının sesi ve sözü olmak için, "Ve medyanın dilini değiştiriyoruz. Bizden sonra dünya medyası artık eskisi gibi olmayacak" sloganı ile yayın hayatına başlayan JINHA, erkeklerin içinde tüm algıyı kırmak adına kendine yer açmanın yanı sıra, onların eril dilini değiştirmek, değiştirmeye zorlamak adına kameramanından, muhabirine, fotoğrafçısından, editör, haber şefi, haber müdürüne kadar tüm çalışanları kadın olan bir ajans olarak muhalif, alternatif medyaya da muhalif bir tavır sergileyerek basın haritasının içinde alternatifin de alternatifi bir ajans olarak yer edindi. Var olan dilin, kadını pornografik bir dille toplumsal cinsiyetçi kalıplar içine koymaktan başka bir şey yapmadığını defalarca dile getiren JINHA, hem gazeteci hem birer kadın mücadelecisi olarak çalışmalarını sürdürdü.
Kararlı tutumumu ve haklı mücadelesi sonucunda ilk yıl haberlerini kullanmayan gazete ve televizyonlar artık JIHNA’yı referans almaya başladı. “Sadece kadını ilgilendiren meseleyi haberleştirir” algısına karşı aslında kadını ilgilendiren meselelerin hayatın ta kendisi olduğu ve bu anlamda tüm alanlarda kadına dair haberlerin yapılması gerektiğini yaptığı haberlerle ispatladı. Bu doğrultuda Rojava devriminin ilanının hemen ardından Rojava'ya giden ilk gazeteciler JINHA muhabirleri oldu. Rojava devriminin bir kadın devrimi olduğunu dünyaya ilk duyuran ajans yine JINHA oldu. JINHA bunun yanı sıra daha birkaç aylık ajans olmasına rağmen savaş muhabirliğini de yaparak Suriye savaşını da takip etti. Muhabirleri Halep ve Irak’ta birkaç defa hedef olmasına rağmen sıcak savaşı da halka duyurdu.
Bununla beraber Türkiye'de başlayan barış sürecinde kadınların söylemlerini işleyen ve hemen beraberinde başlayan Şengal saldırılarında Şengal'de tek muhabiri olan ajans yine JINHA'ydı. İlkesel duruşu ve kararlılığı nedeniyle artan muhabir sayısı 2016 yılında gönüllülerle beraber 100'ü bulan JINHA, aynı başarıya Rojava'da da ulaştı. KHK ile kapatılana kadar Rojava merkezi Kobanê ve Qamişlo şubeleri olmak üzere birçok kentinde muhabirleri olan, Şengal'de muhabirleri olan, Süleymaniye'de yine şubesi olan bir ajans olarak Türkiye'de de merkez Diyarbakır olmak üzere Ankara, İstanbul ve Van'da şubeler şeklinde çalışmalarını sürdürdü.
Bölgedeki muhabirleri hem kadın, hem de devrimci duruşu nedeniyle birçok kez saldırılara maruz kaldı ve polisin hedefi oldu, muhabirleri gözaltına alındı, tutuklandı. Cizre'de ilan edilen sokağa çıkma yasağını takip eden JINHA muhabirleri, saldırıların gerçekleştiği mahallelere doğru haberi aktarma adına savaşın içinde barış gazeteciliği yaptı. Sıcak çatışma alanlarında haber takibi yapan JINHA muhabirleri defalarca kez tarandı. Tüm saldırılara rağmen doğru haberi ulaştırma çabası gösterdi.
Silvan'da, Sur'da, Silopi'de, Nusaybin'de, Derik'te ilan edilen sokağa çıkma yasağı öncesi ve sonrası olmak üzere aylarca bölgelerden haber geçen JINHA, Şengal'in kurtarılma hamlesinde de savaş anını takip etti. JINHA 5 yıl boyunca tüm saldırılara rağmen geri adım atmadan, kadın odaklı yayıncılığını sürdürdü.
Sokaklarda bedenleri teşhir edilen kadınlardan cezaevlerinde işkence gören kadınlara, direniş alanlarında özsavunma gerçekleştiren kadınlardan sokakları terk etmeyen kadınlara, “Devlet kimdir” diyerek yeşili ve doğası için direnen kadınlardan sendikal mücadele veren kadınlara, cinsel saldırıya maruz bırakılan kadınlardan cinsel istismara maruz bırakılan çocuklara, KHK’lerle ihraç edilen emekçilerden, bedenini açlığa yatıran direnişçilere, katledilen LGBTİ'lerden onur mücadelesine, katledilen kadınlardan erkek şiddetine öz savunmada bulunan kadınlara kadar tüm çocukların, kadınların, LGBTİ'lerin ve tüm susturulan tüm kesimlerin sesi oldu.
Saldırılara karşı geri adım atmadan habercilik yapmaya devam eden JINHA, 29 Ekim 2016 akşamı iktidar tarafından çıkarılan KHK ile kapatıldı. JINHA ile birlikte yine 2002’den bu yana yayın hayatında olan Dicle Haber Ajansı ve Azadiya Welat gazetesi de kapatıldı. JINHA, kapatıldığı akşam yaptığı açıklamada, “JINHA, bugün yayınlanan Kanun Hükmünde Kararname ile kapatıldı. Bütün saldırılara, engellemelere, gözaltı ve tutuklamalara karşı susmayan JINHA, KHK ile susturulamayacak. JINHA, kadınların ve kadın mücadelesinin sesi olmaya devam edecek. Erkek devletin, erkek hükümetin karar verdiği hükümlere boyun eğmeyecek JINHA, ‘Erkekler ne hüküm verir’ diye düşünmeden kadınların sesi olarak yazamaya devam edecek” dedi.
Tarihte öne çıkan diğer önemli olaylar şöyle:
1857: Amerika’nın New York kentinde 40 bin kadın dokuma işçisinin daha iyi çalışma koşulları için başlattıkları grevde polisin müdahalesi esnasında fabrikaya kilitlenen daha sonra çıkan yangında 129 kadın işçi yaşamını yitirdi.
1911: 6 - 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde toplanan 2. Sosyalist Enternasyonal'e bağlı Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı'nda Almanya Sosyal Demokrat Partisi delegeleri Clara Zetkin, Kate Duncker ve arkadaşlarının ‘Kadınlar Günü’ önerisinin ardından BM tarafından 8 Mart Dünya Kadınlar Günü olarak kutlandı.
1921:Komünist kız kardeş Rahime Selimova ve Cemile Nuşirvanova'nın girişimi ile Türkiye’de ilk 8 Mart kutlandı. Bu tarihten sonra yıllar boyunca 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlamalarına izin verilmedi.
1987: Feminist dergisi yayın hayatına başladı.
2015:Cadde ve sokakları erkek işgalinde bulunan ve kadınların sosyal hayata katılabileceği neredeyse hiçbir mekânın bulunmadığı Muş'ta, Muş Kadın Derneği'nin (MUKADDER) desteğiyle "Jın Mahal" isimli kadın kahvehanesi açıldı.
2016: Jineoloji dergisi yayın hayatına başladı.
2016: Dargeçit'te çıkan çatışmada yaşamını yitiren Jîyan Konak (Emgihan Gabar) doğduğu köyde 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nda kadınların omuzunda zılgıtlarla son yolculuğuna uğurlandı.
2018: Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne farklı tarihlerde yapılan başvurularda 115 çocuğun cinsel istismar sonucu gebe kaldığı olayı ortaya çıkaran Sosyal Hizmet Uzmanı İclal Nergiz'e “yılın memuru” ödülü verildi.
2018: İspanya’da 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla onlarca sendikanın çağrısıyla grev yapıldı.
2018: Tüm aşamasında kadınların yer aldığı kadın televizyonu JIN TV, “Kadının sesi, yaşamın yüzü” sloganıyla test yayınına başladı.